سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
مریم صادقی؛ هومن مرادپور؛ مهدی بابایی؛ حسین فتحیان
چکیده
آتشسوزی در جنگلها باعث نابودی بخش عظیمی از منابع طبیعی منطقه جنگلی کهگیلویه و بویراحمد شده است. هدف تهیه نقشه خطر آتشسوزی، با استفاده از معیارها و زیر معیارهای توپوگرافی (شیب، فاصله از رودخانه، ارتفاع، جهت شیب)، معیار فیزیکی (نوع پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی، رطوبت خاک)، معیار انسانی (فاصله از راهها، فاصله از روستا) و معیار ...
بیشتر
آتشسوزی در جنگلها باعث نابودی بخش عظیمی از منابع طبیعی منطقه جنگلی کهگیلویه و بویراحمد شده است. هدف تهیه نقشه خطر آتشسوزی، با استفاده از معیارها و زیر معیارهای توپوگرافی (شیب، فاصله از رودخانه، ارتفاع، جهت شیب)، معیار فیزیکی (نوع پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی، رطوبت خاک)، معیار انسانی (فاصله از راهها، فاصله از روستا) و معیار اقلیم (میانگین دمای سالانه، بارش، رطوبت نسبی و جهت باد غالب) است که وابستگی میان معیارها با استفاده از تکنیک دیماتل تعیین شد. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه تمامی معیارها و زیر معیارها در نرمافزار سوپردسیژن وزن دهی شدند و سپس لایهها فازی سازی شده و در محیط GIS نقشه نهایی پتانسیل خطر آتشسوزی تهیه گردید. درنتیجه از بین معیارها، معیار توپوگرافی (0.423)، دارای وزن بالا و وزن معیار انسانی، زیستشناختی و اقلیم به ترتیب از راست به چپ (0.257)، (0.194) و (0.124) دارند. درصد مساحت نقشههای فازی شده با عملگر فازی برای طبقه پتانسیل آتشسوزی بالا به ترتیب؛ عملگرپروداکت ( PRODUCT ) 5 درصد، AND68/35، Gamma 82/ 34 و عملگر SUM84/34 درصد است. همچنین مدل فایر ریسک با استفاده از تصاویر لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی، شیب و جهت شیب برای منطقه تهیه شد. درنهایت با استفاده از دادههای نقطهای آتشسوزی برای 4 سال (93-96) تهیه گردید. مقایسه نتایج حاصل از نقشه مکانی ( FUZZY-ANP )و نقشه رستری ( FIRE RISK ) بدستآمده از دادههای نقطهای آتشسوزیهای رخداده در منطقه جنگلی، تطابق بالایی با مناطق پرخطر در نقشه نهایی پتانسیل خطر آتش سوزی دارد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
هوشنگ سیفی؛ خلیل ولیزاده کامران؛ مهدی بابائی؛ انسیه شهابی
چکیده
بررسی تغییرات کاربری اراضی با توجه به تأثیرات قابل ملاحظهای که این پدیده بر روی زندگی انسان و همچنین محیطزیست دارد، امری لازم و ضروری بهنظر میرسد. درحال حاضر، سنجشازدور بهعنوان منبعی ایدهآل امکانات لازم و کافی را جهت آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از زمین، از طریق استخراج و بهروزرسانی نقشههای پوشش ...
بیشتر
بررسی تغییرات کاربری اراضی با توجه به تأثیرات قابل ملاحظهای که این پدیده بر روی زندگی انسان و همچنین محیطزیست دارد، امری لازم و ضروری بهنظر میرسد. درحال حاضر، سنجشازدور بهعنوان منبعی ایدهآل امکانات لازم و کافی را جهت آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از زمین، از طریق استخراج و بهروزرسانی نقشههای پوشش زمین در اختیار کاربران قرار میدهد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات کاربری اراضی بهروش طبقهبندی شیءگرا در حوضه آبریز قوچان- شیروان، واقع در بین استانهای خراسان شمالی و خراسان رضوی طی سالهای 1377 تا 1397 انجام شد. بدین منظور ابتدا تصاویرسنجندههای TM و OLI ماهواره لندست 5 و 8، برای سالهای مورد نظر تهیه شده و از طریق این تصاویر نقشههای پوشش زمین منطقه مورد مطالعه با روش طبقهبندی شیءگرا در شش کلاس مناطق مسکونی، اراضی آبی، اراضی دیم، اراضی آیش، سطوح آبی و مرتع بهدست آمد. در نهایت از طریق نقشههای کاربری اراضی بهدستآمده، تغییرات پوشش زمین طی سالهای مورد مطالعه از جهات کمیت مساحتی، توزیع مکانی و روند تغییرات با استفاده از مدل LCM مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که در طی بازه زمانی مورد مطالعه کاربریهای آیش و اراضی دیم دارای روند کاهشی و کاربریهای مسکونی، اراضی آبی، مرتع و سطوح آبی دارای روند افزایشی میباشند؛ بهگونهای که بیشترین تغییرات مربوط به کاربری دیم با 23729 هکتار کاهش، و کاربری مرتع با 35935 هکتار افزایش، از جمله تغییرات اساسی در منطقه مورد مطالعه می باشد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
جعفر جعفرزاده؛ سید محمد حسنی تبار
چکیده
دمای سطح زمین شامل خاک، آب، برف و پوشش گیاهی از جمله متغیرهایی است که در دامنه وسیعی از مطالعات و تحقیقات علوم زمین و محیط زیست کاربرد دارد. معمولاً دمای سطح زمین به صورت نقطه ای در تعداد محدودی از نقاط که عموماً ایستگاه های اندازه گیری می باشند، مورد پایش قرار می گیرد. در مواقعی که توزیع مکانی دمای سطح در پهنه وسیع و به طور همزمان مورد ...
بیشتر
دمای سطح زمین شامل خاک، آب، برف و پوشش گیاهی از جمله متغیرهایی است که در دامنه وسیعی از مطالعات و تحقیقات علوم زمین و محیط زیست کاربرد دارد. معمولاً دمای سطح زمین به صورت نقطه ای در تعداد محدودی از نقاط که عموماً ایستگاه های اندازه گیری می باشند، مورد پایش قرار می گیرد. در مواقعی که توزیع مکانی دمای سطح در پهنه وسیع و به طور همزمان مورد نیاز است، فن آوری سنجش از دور دارای قابلیت های بسیاری می باشد. با توجه به توانمندی تکنیک های سنجش از دوری در مطالعات خصوصیات فیزیکی سطح زمین، در این تحقیق، جهت ارزیابی ارتباط بین دمای سطح زمین و نوع کاربری اراضی ، با استفاده از تصویر Landsat8-TIRS ، اقدام به محاسبه دمای سطح زمین به روش Split Window و استخراج الگوی کاربری اراضی به روش طبقه بندی شیگرا در منطقهای به وسعت 33/2218 کیلومتر مربع، واقع در شمالغرب ایران شد. نتایج بدست آمده حاوی این مطلب است که دمای سطح زمین به شدت از رطوبت سطحی و تراکم پوشش گیاهی تأثیر می پذیرد، بطوریکه سطوحی که دارای رطوبت کم و پوشش گیاهی کم تراکم باشند، بیشترین دما را بر روی تصاویر حرارتی از خود نشان می دهند. در منطقه مورد مطالعه، زمین های بایر با دمای 9/33 درجه سانتیگراد و سطوح آبی مانند؛ دریاچه پشت سد مخزنی، با دمای 11/27 سانتیگراد، به ترتیب دارای بیشترین و کمترین دمای سطح، در بین کاربری های موجود، هستند. نتایج این تحقیق برای برنامه ریزی های محیطی و زیست محیطی قابل استفاده میباشد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
حسن امامی؛ آرش رحمانی زاده
چکیده
در این تحقیق، یک رویکرد ترکیبی از داده های سنجش از دور و کتابخانه طیفی جهت برآورد گسیلمندی سطح پیشنهاد گردیده است که بر روی هر سنجنده اپتیکی قابل اجراست. روش پیشنهادی نه تنها گسیلمندی سطح را بصورت تابعی از انعکاس عوارض مختلف سطح تخمین میزند، بلکه توابع پاسخ طیفی باندهای حرارتی و انعکاسی را در برآورد گسیلمندی سطح مد نظر قرار می-دهد. ...
بیشتر
در این تحقیق، یک رویکرد ترکیبی از داده های سنجش از دور و کتابخانه طیفی جهت برآورد گسیلمندی سطح پیشنهاد گردیده است که بر روی هر سنجنده اپتیکی قابل اجراست. روش پیشنهادی نه تنها گسیلمندی سطح را بصورت تابعی از انعکاس عوارض مختلف سطح تخمین میزند، بلکه توابع پاسخ طیفی باندهای حرارتی و انعکاسی را در برآورد گسیلمندی سطح مد نظر قرار می-دهد. روش پیشنهادی بر روی تصویری از لندست 8 اجرا شد و گسیلمندی حاصل با دو محصول گسیلمندی سنجنده استر مقایسه و اعتبارسنجی شد. نتایج نشان داد که گسیلمندی حاصل از روش پیشنهادی در باند 10 حرارتی لندست 8 در مقایسه با محصول گسیلمندی متناظر تصویر بررسی اول و دوم سنجنده استر به ترتیب دارای خطای 0.76% و 0.75% با در نظر گرفتن پارامتر ریشه میانگین مربعات خطا می باشد، همچنین این خطا در باند 11 حرارتی به ترتیب دارای مقدار 1.49% و 1.06% محاسبه گردید. خطای بیشتر در باند حرارتی 11 می تواند مربوط به اختلاف نسبتاً زیاد در تابع پاسخ طیفی و رنج طیفی و طول موج موثر بین باند 11 لندست 8 و باند 14 استر باشد. نتایج این تحقیق، گسیلمندی سطح را بصورت تابعی از بازتاب باندهای انعکاسی محاسبه کرده و گسیلمندی سطح در هر پیکسیل متناسب با بازتاب انعکاسیش مقدار گسیلمندی خاص خود را دارد که متفاوت از پیکسیلهای مجاورش است در حالیکه در روش قبلی برای گروهی از پیکسلها که مقادیر ثابتی از ضریب گسیل تعلق میگرفت و گسیلمندی سطح بصورت مقدار ثابت و گسسته در هر منطقهای از تصویر محاسبه میگردید.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
معصومه اکبرپور؛ بختیار فیضی زاده؛ اکبر اصغری زمانی
چکیده
هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل همبستگی مکانی امنیت اجتماعی با شاخص های طراحی شهری در بافت های مدرن و قدیمی این شهر ارومیه است. شهرارومیه بدلیل داشتن ابعاد گوناگونی از منظر طراحی شهری و نیز حضور ملیت های متفاوت، اهمیت برسی امنیت دو چندان می باشددر این راستا کیفیت ابنیه، جمعیت، تعداد طبقات و کاربری هایی که در آنها جرایم در کلانتری ثبت شده ...
بیشتر
هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل همبستگی مکانی امنیت اجتماعی با شاخص های طراحی شهری در بافت های مدرن و قدیمی این شهر ارومیه است. شهرارومیه بدلیل داشتن ابعاد گوناگونی از منظر طراحی شهری و نیز حضور ملیت های متفاوت، اهمیت برسی امنیت دو چندان می باشددر این راستا کیفیت ابنیه، جمعیت، تعداد طبقات و کاربری هایی که در آنها جرایم در کلانتری ثبت شده است به عنوان معیار در نظر گرفته شده است. در این تحقیق از داده های جرایم ارائه شده توسط کلانتری های شهر و نیز داده های شهری استفاده شده است. کلیه پیش پردازش داده ها و استانداردسازی معیارها در نرم افزار GIS به منظور انجام تحلیل های مکانی انجام شده است. در ادامه با روش تحلیل سلسله مراتبی چند متغیره و با استفاده از نرم افزارSuper Decision، برای هرکدام از معیارها وزن تعیین کرده و با اعمال وزنها در نقشه های استاندارد شده در GIS و در نهایت با ادغام نقشه های فازی وزن دار با عملگرAND نقشه امنیت شهر ایجاد شد. نتیجه تحقیق را روی بافت های جدید و قدیمی مورد ارزیابی قرار دادیم و با نقشه پراکندگی جرایم مقایسه کرده که بر طبق نتایج بدست آمده، با توسعه بافت های جدید امنیت اجتماعی نیز بیشتر شده است.و منطقه4 شهری در قسمت مرکزی شهر با بافت فرسوده کمترین میزان امنیت را نشان می دهد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
جعفر جعفرزاده
چکیده
زندگی و توسعه جوامع انسانی مستلزم تولید و مصرف انرژی است، لزوم توجه به محیطزیست و فناپذیر بودن منابع فسیلی جهت تولید انرژی، توجه بشر را به استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی معطوف کرده است. انرژیهای نو از آن جهت اهمیت دارند که جایگزین مناسبی برای سوختهای فسیلی می-باشند. سوختهای فسیلی باعث آلودگیهای زیستمحیطی و آب و هوایی شدهاند. ...
بیشتر
زندگی و توسعه جوامع انسانی مستلزم تولید و مصرف انرژی است، لزوم توجه به محیطزیست و فناپذیر بودن منابع فسیلی جهت تولید انرژی، توجه بشر را به استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی معطوف کرده است. انرژیهای نو از آن جهت اهمیت دارند که جایگزین مناسبی برای سوختهای فسیلی می-باشند. سوختهای فسیلی باعث آلودگیهای زیستمحیطی و آب و هوایی شدهاند. از طرفی دیگر، نیروگاههای زمین گرمایی نیز اثرات زیست محیطی بر روی پوشش گیاهی مناطق اطراف نیروگاه میتوانند داشته باشند. در این تحقیق با استفاده از شاخصهای پوشش گیاهی به بررسی اثرات تخریبی احتمالی نیروگاه زمین گرمایی مشکینشهر بر روی پوشش گیاهی مناطق اطراف سایت نیروگاه پرداخته شده است. بررسیهای انجام شده با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست 7 و 8 و سنجندههای ETM+ و OLI از منطقه مورد نظر و استخراج شاخص SAVI طی دو بازه زمانی سالهای 2000 و 2017 میلادی نشان داد که میزان شاخص پوشش گیاهی مناطق اطراف سایت نیروگاه به میزان 68/6 کیلومتر مربع کاهش یافته است. همچنین مناطق مسکونی، خاک و آب نیز بهترتیب 69/53، 26/14 و 255/0 درصد افزایش یافتهاند. مقایسه دو تصویر طبقهبند شده نشان داد که کلاس پوششگیاهی در سال 2000 مساحتی برابر با 14/118 کیلومترمربع داشته که در سال 2017 به 45/91 کیلومترمربع کاهش یافته است. و همچنین کلاس مناطق مسکونی در سال 2000 مساحتی برابر با 74/95 کلیلومترمربع داشته که این مقدار در سال 2017 به 43/120 کیلومترمربع، کلاس خاک از 56/291 کیلومترمربع به 82/405 کیلومترمربع و کلاس آب از 43/0 به 69/0 کیلومترمربع افزایش یافته است.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
حامد بهره ور؛ اکبر اصغری زمانی؛ بختیار فیضی زاده
چکیده
زلزله پدیده طبیعی هست که بهطور جدی جوامع شهری را تهدید میکند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاباوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با ...
بیشتر
زلزله پدیده طبیعی هست که بهطور جدی جوامع شهری را تهدید میکند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاباوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با زلزله اتخاذ شود و از آثار آسیب و تلفات احتمالی با اقدامات پیشگیرانه کاسته شود. مولفه های مورد استفاده در این پژوهش، مولفه محیطی و کالبدی می باشد، که در محیط GIS اقدام به سطح بندی بر اساس نتایج حاصل از فرایند تحلیلهای فضایی وترکیب مدلهای تصمیمگیری با تلفیق لایه های موثر در تاب آوری، و همچنین استخراج نقشه کلی تاب آوری محدوده مورد مطالعه شده است که بر اساس نتایج تحلیل ها مشخص شده است که 6832.18 هکتار از کل مناطق تبریز دارای سطح تابآوری بالا و 11546.88 هکتار دارای سطح تاب آوری نسبتا بالا،2473.53 دارای تاب آوری نسبتا پایین ،1904.63 هکتار دارای تاب آوری پایین و 1102.39 هکتار دارای تاب آوری بسیار پایین میباشند.و آسیب پذیری و عدم تابآوری مناسب مناطق ده گانه به ترتیب بدین قرار می باشد: مناطق دارای تاب اوری پایین به ترتیب 4، 10 ، 3 ، 1 ، 2، 5 ، 7 ، 8، 6 ، 9 می باشند.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
ابوالفضل قنبری؛ خلیل ولیزاده کامران؛ Ali Mohammad Fazel
چکیده
Land use and land cover change (LULCC) have been among the most important perceptible changes taking place around us. Furthermore, since most of the LULCCs are directly influenced by human activities, they rarely follow standard ecological theories. Satellite-based Remote Sensing, by virtue of its ability to provide synoptic information of land use/cover at a particular time and location, has revolutionized the study of land use and land cover change. The use of Geoinformatics has enabled us to assign spatial connotations to LULCC, namely, population pressure, climate, terrain, etc which drive ...
بیشتر
Land use and land cover change (LULCC) have been among the most important perceptible changes taking place around us. Furthermore, since most of the LULCCs are directly influenced by human activities, they rarely follow standard ecological theories. Satellite-based Remote Sensing, by virtue of its ability to provide synoptic information of land use/cover at a particular time and location, has revolutionized the study of land use and land cover change. The use of Geoinformatics has enabled us to assign spatial connotations to LULCC, namely, population pressure, climate, terrain, etc which drive these changes. This has helped scientists to quantify these tools and to predict various scenarios. The purpose of this paper is to detect and evaluate land changes of Khanaqin urban area over 20 years using remote sensing techniques and Landsat dataset for years 2000, 2010, and 2020. For this purpose, supervised classification algorithm and maximum likelihood method has been used. Results indicated that Water bodies, Built-up area, and Vegetation areas increased in the last 20 years while Barren lands, and Agricultural mixed lands had decreased. These changes are largely related to climatic, political, and social factors as well as urban and rural population dynamics. According to the results obtained, this research can be useful in the field of regional and environmental management in the city of Khanaqin and in the field of urban planning and management and research decisions in this region can be used.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
حسن محمودزاده؛ رحیم حیدری؛ ناصح ولیزاده
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص کیفیت هوا و ارتباط آن با تغییرات فضای سبز کلانشهر تبریز می باشد. داده ها، داده های آلودگی هوا سال 1383 تا 1396 و از پنج آلایندهاصلیآلودگیهواpm10) ،so2،co،o3،no2) استفاده شده است که شامل ایستگاه های(آبرسان،بهداشت،راه آهن، میدان نماز، باغشمال، حکیم نظامی) میباشد. روش تحقیق، دادهها در نرم افزار اکسل پس از میانگینگیری ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص کیفیت هوا و ارتباط آن با تغییرات فضای سبز کلانشهر تبریز می باشد. داده ها، داده های آلودگی هوا سال 1383 تا 1396 و از پنج آلایندهاصلیآلودگیهواpm10) ،so2،co،o3،no2) استفاده شده است که شامل ایستگاه های(آبرسان،بهداشت،راه آهن، میدان نماز، باغشمال، حکیم نظامی) میباشد. روش تحقیق، دادهها در نرم افزار اکسل پس از میانگینگیری به داده استاندارد تبدیل شده، در نرم افزار(GIS) وارد و با استفاده از روش درون یابی( IDW) نقشه وضعیت کیفیت هوا روزهای ناسالم بدست آمده است. در نهایت با استفاده از شاخص ( NDVI) تصاویر فضای سبز سالهای 96-83 - 69 جهت ارتباط آن با وضعیت کیفیت هوا و روند کاهش یا افزایش فضای سبز در بازه زمانی ذکر شده، نقشه نهایی تعداد روزهای ناسالم کیفیت هوا تهیه شد. با توجه به نتایج بدست آمده، وضعیت شاخص سلامت کیفیت هوای کلانشهر تبریز با تغییرات فضای سبز رابطه مستقیم دارد. بیشترین حجم و تراکم آلودگی در میانه و مرکز شهر به دلیل حجم زیاد ترافیک در این مناطق و رفت و آمد روزانه به این مناطق است. در قسمت جنوب و جنوبغربی شهر، مناطق صنعتی به دلیل حجم بالای غلظت آلایندهها، آلودگی هوا بیشتر در فصول سرد است. بیشترین آلودگی مربوط به آلاینده (PM10) که یکی از مهمترین آلاینده آلوده کننده هوای شهر تبریز میباشد در این میان، فضای سبز به عنوان یک اصل اساسی در کاهش آلودگی هوای شهری و از طرف دیگر سر زنده کردن شهر میباشد و باید مورد توجه قرار گیرد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
خلیل ولیزاده کامران؛ فاطمه عدیمی؛ محمدحسین پورقربان بنام
چکیده
یکی از مخاطراتی که زیر ساخت های موجود در مناطق مختلف را تهدید می کند، پدیده زمین لغزش است. مطالعه حاضر سعی در شناسایی پهنه های مستعد این پدیده طبیعی در شهرستان خلخال دارد، که با استفاده از روش شبکه عصبی انجام گرفته است. برای این منظور ۹ عامل تاثیر گذار بر لغزش شناسایی و تهیه شدند، لایه لغزش های اتفاق افتاده، از عکس های هوایی و تصاویر ...
بیشتر
یکی از مخاطراتی که زیر ساخت های موجود در مناطق مختلف را تهدید می کند، پدیده زمین لغزش است. مطالعه حاضر سعی در شناسایی پهنه های مستعد این پدیده طبیعی در شهرستان خلخال دارد، که با استفاده از روش شبکه عصبی انجام گرفته است. برای این منظور ۹ عامل تاثیر گذار بر لغزش شناسایی و تهیه شدند، لایه لغزش های اتفاق افتاده، از عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای و بازدید های میدانی بدست آمده و با استفاده ازنقاط غیر لغزشی در سطح منطقه، داده های آموزش شبکه عصبی پرسپترون چند لایه را ایجاد کردند. این داده ها به منظور مدلسازی شبکه عصبی، پس از آماده سازی اولیه در محیط نرم افزار ARC GIS 10.5 به نرم افزار MATLAB 2016 منتقل شده و با استفاده از کد نویسی شبکه عصبی MLP آموزش دیدند تا در مورد داده هایی که با آنها برخورد نداشته اند، پیش بینی انجام دهند. ساختار شبکه عصبی طراحی شده از بین شبکه های بسیاری که ایجاد و آزمایش شدند، ۱-۱۲-۹ انتخاب شد، که ۹ ورودی به تعداد معیار های تاثیرگذار، ۱۲ نورون در لایه میانی و یک نورون و لایه برای خروجی شبکه بدست آمد. نتایج نمودار اعتبار سنجی مدل شبکه عصبی (ROC) نشان دهنده دقت بالای ۹۵ درصدی مدل ایجاد شده در پیش بینی پیکسل های لغزشی است. بر طبق نتایج حاصله ۵۷/۰، ۱۱/۰، ۰۷/۰ ، ۰۶/۰ و ۱۷/۰ درصد از منطقه مورد مطالعه به ترتیب در کلاس های بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم قرار گرفتند.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
سارا بهشتی فر؛ امیرحسین قورخانهچی زیرک
چکیده
آلودگی هوا یکی از چالشهای مهم دنیای امروز به شمار میآید. لذا پایش و کنترل میزان آلایندههایی که سلامت انسانها را بهمخاطره انداختهاند، امری ضروری میباشد. در سالهای اخیر، دادههای مربوط به سنجنده تروپومی ماهواره سنتینل 5، بهعنوان یک منبع غنی و بروز اطلاعات، جهت پایش تغییرات زمانی-مکانی آلایندههای هوا مورد توجّه قرار ...
بیشتر
آلودگی هوا یکی از چالشهای مهم دنیای امروز به شمار میآید. لذا پایش و کنترل میزان آلایندههایی که سلامت انسانها را بهمخاطره انداختهاند، امری ضروری میباشد. در سالهای اخیر، دادههای مربوط به سنجنده تروپومی ماهواره سنتینل 5، بهعنوان یک منبع غنی و بروز اطلاعات، جهت پایش تغییرات زمانی-مکانی آلایندههای هوا مورد توجّه قرار گرفته است. در این مطالعه از سامانه گوگل ارث انجین برای دستیابی به محصولات سنجنده تروپومی جهت بررسی میزان آلاینده دیاکسید نیتروژن در استان آذربایجانشرقی استفاده شد و نقشههای پراکندگی آلاینده مذکور در چهار سال متوالی تولید گردید. افزون برآن، با توجه به نقش مؤثر تردد وسایل نقلیه در افزایش میزان این آلاینده از یک سو و محدود شدن فعالیتها و تردد خودروها در زمان شیوع ویروس کووید-19 از سوی دیگر، تغییرات آن در بازههای زمانی مختلف بررسی گردید تا میزان تأثیر انواع محدودیتها بهصورت کمّی مشخص شود. همچنین جهت بررسی تأثیر بازگشایی مدارس و دانشگاهها بعد از کنترل کرونا، نقشههای پراکندگی مکانی آلاینده برای نیمه دوم فروردین ماه سالهای 1400 و 1401 تولید و مقایسه شدند. نتایج پژوهش نشان داد که میزان چگالی NO2 در مرکز استان، در کلیه بازههای زمانی بیشتر از دیگر شهرها بوده و تعطیلی دو هفتهای در آذرماه 1399 بیشترین تأثیر را در کاهش آلاینده داشته؛ بطوریکه میزان آن در تبریز حدود 59 درصد کاسته شده است. همچنین براساس نتایج مربوط به بررسی سالانه، میانگین آلاینده مذکور هم در کل استان و هم در تبریز در سال 1399 از سایر سالها کمتر بوده؛ همچنین بازگشایی مراکز آموزشی باعث افزایش NO2 گردیده است.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
سینا فرد مرادی نیا؛ یوسف زندی
چکیده
نقشههای پهنهبندی سیل اطلاعات ارزشمندی را در رابطه با طبیعت سیلابها و اثرات آن بر اراضی دشت سیلابی ارائه میدهند. برای تهیه نقشه حساسیت به وقوع سیل، مجموعهای از عوامل مؤثر باید تعریف شود .مجموعه عوامل مؤثر بر سیلاب با استفاده از 13 عامل شامل ارتفاع، شیب، فاصله از رودخانه، شاخص رطوبت توپوگرافی، شاخص موقعیت توپوگرافی، شاخص زبری، ...
بیشتر
نقشههای پهنهبندی سیل اطلاعات ارزشمندی را در رابطه با طبیعت سیلابها و اثرات آن بر اراضی دشت سیلابی ارائه میدهند. برای تهیه نقشه حساسیت به وقوع سیل، مجموعهای از عوامل مؤثر باید تعریف شود .مجموعه عوامل مؤثر بر سیلاب با استفاده از 13 عامل شامل ارتفاع، شیب، فاصله از رودخانه، شاخص رطوبت توپوگرافی، شاخص موقعیت توپوگرافی، شاخص زبری، سطح انحنای طولی یا عرضی، مقطع انحنای توپوگرافی، انحنای کلی،شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI)، کاربری اراضی، سنگ شناسی و بارندگی با توجه به استفاده از تجربیات کارشناسان و پژوهشگران در بررسیهای صورتگرفته، در حوضه شرقی آبریز دریاچه اورمیه استفاده شد. بعد ازآماده سازی لایههای موثر بر سیلاب و لایه نقطهای نقاط سیلخیز، و نیز انجام آزمون همخطی، در مرحله بعد از پنج روش رگرسیون خطی چندگانه، مدل حداقل مربعات جزئی، رگرسیون چندکی، رگرسیون ستیغی و رگرسیون با ثبات برای مدلسازی و پیشبینی استفاده شد. از منحنی مشخصه عملکرد (ROC)برای اعتبارسنجی نتایج استفاده گردید. نتایج این اعتبار سنجی نشان داد که مدلهای حداقل مربعات جزئی PLS)) و مدل رگرسیون خطی چندگانه ( MLR) با دارا بودن حداکثر مساحت زیرمنحنی (AUC)، ( به ترتیب 0.983و 0.997) و کمترین میزان انحراف معیار( به ترتیب 0.015و 0.018) بهتر عمل کرده اند. در بین این دو مدل هم PLS دارای نتایج کمی بهتر نسبت به MLR میباشد. در نهایت از مدل جنگل تصادفی برای مشخص کردن اهمیت عاملهای ورودی استفاده گردید، و مشخص گردید عاملهای ارتفاع، فاصله از آبراهه و درصد شیب تاثیرگذارترین عوامل روی سیلاب منطقه مورد مطالعه می-باشند.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
مرتضی درزاده؛ حسن امامی
چکیده
آگاهی از تأثیر پارامترهای طراحی شبکه نقاط کنترل پهپامبنا برای دستیابی به کیفیتی بهینه در تولید اطلاعات مکانی، یکی از بخشهای مهم در اجرای یک پروژه پهپادمبنا با توجه به شرایط و محدودیتهای موجود میباشد. هدف این تحقیق ارزیابی تاثیر طراحی و توزیع شبکه نقاط کنترل زمینی در دقت تولید اطلاعات مکانی و نقشههای تولیدی از تصاویر پهپادی است ...
بیشتر
آگاهی از تأثیر پارامترهای طراحی شبکه نقاط کنترل پهپامبنا برای دستیابی به کیفیتی بهینه در تولید اطلاعات مکانی، یکی از بخشهای مهم در اجرای یک پروژه پهپادمبنا با توجه به شرایط و محدودیتهای موجود میباشد. هدف این تحقیق ارزیابی تاثیر طراحی و توزیع شبکه نقاط کنترل زمینی در دقت تولید اطلاعات مکانی و نقشههای تولیدی از تصاویر پهپادی است . برای این منظور طراحی و توزیع شبکه نقاط کنترل زمینی در دو حالت و سه سناریوی مختلف مورد ارزیابی قرار گرفتند. حالت اول (A) نقاط کنترل از 4 تا 42 نقطه، فقط در مدلهای کناری و در حالت دوم (B) هم در اطراف و هم در محل مرکزی بلوک فتوگرامتری طراحی شدند. نتایج نشان داد حالت B بالاترین دقت اندازهگیری را در مناطق شهری و غیرشهری به دست آورد و بهترین نتایج و کمترین خطا را در هر سه سناریو داشت. یافتهها نشان داد که در سناریوی اول متوسط افت دقت در خروجیهای پهپادمبنا حداقل تا 12 درصد در پیکربندی A و B نقاط کنترل حاصل می گردد. همچنین، این افت دقت در سناریوی دوم و سوم به ترتیب حداقل تا 59/0 درصد و 53/0 درصد در نتایج را نسبت به سناریوی اول نشان می-دهند. بطور کلی، طراحی و گسترش فواصل نقطه کنترل بیش از 30 برابر GSD توصیه نمیگردد و در صورت افزایش فواصل آنها به بیش از این مقدار، طراحی بیشتر نقاط کنترل در مدلهای مرکزی بلوک ضروری است.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
ابوالفضل قنبری؛ بختیار فیضی زاده؛ محمدرضا عاید علی
چکیده
روند کمآبی در عراق متأثر از عوامل طبیعی و سیاسی بهویژه در بخش مرکزی و جنوبی آن تشدید یافته است. در این راستا، تحقیق حاضر روند تغییرات کاربری و پوشش اراضی در استان بابل در مرکز کشور عراق را ارزیابی نموده و تغییر و تحولات صورت گرفته در وضعیت منابع آب سطحی این منطقه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. تحقیق حاضر مبتنی بر طبقهبندی نظارتشده ...
بیشتر
روند کمآبی در عراق متأثر از عوامل طبیعی و سیاسی بهویژه در بخش مرکزی و جنوبی آن تشدید یافته است. در این راستا، تحقیق حاضر روند تغییرات کاربری و پوشش اراضی در استان بابل در مرکز کشور عراق را ارزیابی نموده و تغییر و تحولات صورت گرفته در وضعیت منابع آب سطحی این منطقه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. تحقیق حاضر مبتنی بر طبقهبندی نظارتشده تصاویر ماهوارهای محدوده استان بابل عراق بوده و در این راستا از تصاویر سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7 سال 2003، تصاویر سنجنده OLI-TIRS ماهواره لندست 8 سال 2013 و ماهواره لندست 9 سال 2023 بهره گرفته شده و تکنیک حداکثر احتمال بر روی آنها به انجام رسیده است. بر اساس نتایج، در طی دوره ده ساله اول (2013-2003) گستره آبهای سطحی منطقه از 44/729 کیلومتر مربع به 14/174 کیلومتر مربع کاهش یافته است که به معنای کاهش وسعت 13/76 درصدی این گروه از اراضی میباشد. در دوره دوم ده ساله نیز (2013-2023) وسعت آبهای سطحی افزایش یافته است و از 14/174 کیلومتر مربع به 61/825 کیلومتر مربع رسیده که حاکی از رشد 1/374 درصدی بوده است. نتایج تحقیق چنین مشخص نموده است که عواملی از قبیل توسعه اراضی زراعی، رشد ساختوسازهای شهری و روستایی و عوامل اقلیمی بهعنوان فاکتورهای اصلی تغییر کاربری اراضی در سطح استان بابل مطرح بودهاند و علت و منشأ تغییرات کاربری اراضی صورت گرفته در استان بابل فقط کمبود آب نبوده است.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
ایوب مرادی
چکیده
گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی تاثیرات قابلملاحظهای را بر خاورمیانه گذاشته است، اما شدت تاثیرات در مناطق مختلف یکسان نیست. مطالعه تغییرات کمیِ آب بیشتر در مقیاسهای ملی و منطقهای، اما کمتر در مقیاس محلی صورت گرفته است. در مطالعه پیشرو به تاثیر تغییرات اقلیمی بر روی نوسانات آب در منطقه کوهستانی هورامان در غرب ایران، در دو دهه ...
بیشتر
گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی تاثیرات قابلملاحظهای را بر خاورمیانه گذاشته است، اما شدت تاثیرات در مناطق مختلف یکسان نیست. مطالعه تغییرات کمیِ آب بیشتر در مقیاسهای ملی و منطقهای، اما کمتر در مقیاس محلی صورت گرفته است. در مطالعه پیشرو به تاثیر تغییرات اقلیمی بر روی نوسانات آب در منطقه کوهستانی هورامان در غرب ایران، در دو دهه گذشته پرداخته شده است. این مطالعه بر اساس دادههای سطح دو ماهواره-های گرانیسنجی گرفته است. در فاز پیشپردازش دادهها، با بهرهگیری از روش بهینهسازی فیلتر، سیگنال مربوط به منطقه بارزسازی شده است. همچنین، خطای نشت سیگنال تخمین زده شده است. به-منظور تفکیک مولفههای بیلان آب و نیز برای ارزیابی نتایج روش گرانیسنجی، از مدلهای هیدروکلیماتولوژیکی شامل بارش، دمای سطح، ذخیره آب زمین، تبخیر-تعرق و آب محتوی گیاهان استفاده شده است. بین نتایج حاصل از سریهای مختلف گرانیسنجی با همدیگر و با نتایج مدلهای هیدروکلیماتولوژیکی هماهنگی قابل قبول وجود دارد. نتایج گرانیسنجی شامل تغییرات فصلی، بین سالی و درازمدت میباشد. روند درازمدت تغییرات نشان میدهد که طی دو دهه گذشته منطقه هورامان بطور میانگین 6.7 میلیمتر بر سال کاهش آب داشته است که 2.3 میلیمتر از آن مربوط به کاهش آب زیرزمینی بوده است. نتایج مقایسه مدلها نشان میدهد که تغییر قابلتوجه نوع بارش از برف به باران دلیل اصلی افت آب زیرزمینی در طول دوره مورد مطالعه بوده است. نتایج همچنین حاکی از این است که دمای سطح زمین افزایش محسوسی داشته است. بااینحال روند تغییرات تبخیر-تعرق که تحت تاثیر دما و میزان آب قابل دسترس است نوسانات پیچیدهای نشان میدهد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
حسن امامی؛ آرش رحمانی زاده
چکیده
در این تحقیق، 15 روش مرسوم ادغام تصاویر در چهار گروه مختلف پیاده سازی و مقایسه گردید. همچنین جهت ارزیابی نتایج ده معیار مختلف طیفی-مکانی در چهار حالت متفاوت مورد تجزیه-تحلیل قرار گرفتند. در حالت اول، هر معیار بتنهایی درنظر گرفته شدند که نتایج نشان داد، بجز روش RVS و Gramshmit که هر دو اطلاعات طیفی و مکانی را حفظ میکنند، بقیه روشهای مذکور ...
بیشتر
در این تحقیق، 15 روش مرسوم ادغام تصاویر در چهار گروه مختلف پیاده سازی و مقایسه گردید. همچنین جهت ارزیابی نتایج ده معیار مختلف طیفی-مکانی در چهار حالت متفاوت مورد تجزیه-تحلیل قرار گرفتند. در حالت اول، هر معیار بتنهایی درنظر گرفته شدند که نتایج نشان داد، بجز روش RVS و Gramshmit که هر دو اطلاعات طیفی و مکانی را حفظ میکنند، بقیه روشهای مذکور با اینکه اطلاعات مکانی را حفظ میکند، در حفظ اطلاعات طیفی عملکرد ضعیفی دارند. در حالت دوم، میانگین هفت معیار طیفی همجهت در دو دسته حداقل و حداکثر مقدار درنظر گرفته شدند که بترتیب در معیار طیفی حداکثر، روشهای LMVM ، Gramshmit ، SVR و Ehler و معیار طیفی حداقل روشهای Ehler ، SVR ، SFIM و IHS بهترین عملکرد را با حفظ 90 درصد اطلاعات طیفی داشتند. در حالت سوم، معیار مکانی همجهت نشان داد، روشهای LMM ، ISVR ، Brovey و PCA بترتیب بهترین عملکرد را در حفظ اطلاعات مکانی دارند. در حالت چهارم، با درنظر گرفتن میانگین معیارهای طیفی-مکانی همجهت حداقل و حداکثر، بصورت توام مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد، میانگین کیفیت طیفی-مکانی در حالت حداکثر، بترتیب روشهای LMM، LMVM ، RVS ، Ehler، Gramshmit و SVR و در حالت حداقل، بترتیب روشهای Ehler، SVR، SFIM و IHS در حفظ اطلاعات طیفی- مکانی بهترین عملکرد را داشتهاند. نهایتاً نتایج نشان داد بترتیب روشهای SVR، Ehler و Gramshmit در حفظ اطلاعات طیفی- مکانی بهترین عملکرد را نسبت به سایر روشها دارند و تقریباً از 80 تا 95 درصد اطلاعات را حفظ میکنند.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
محمد فتحی حسین آبادی؛ قاسم خسروی
چکیده
مدل ارتفاعی رقومی (DEM) در پردازشهای مختلف علوم زمین به عنوان یکی از منابع اصلی مطالعات بکارگرفته شده است. عامل شیب متوسط یک منطقه یکی از خصوصیات اساسی و فیزیکی مهم بوده و محاسبه و تعیین این عامل در تمامی طرحهای مرتبط با علوم زمین ضروری است. از این رو در این پژوهش به منظور ارزیابی الگوریتمهای شیب با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی ابتدا ...
بیشتر
مدل ارتفاعی رقومی (DEM) در پردازشهای مختلف علوم زمین به عنوان یکی از منابع اصلی مطالعات بکارگرفته شده است. عامل شیب متوسط یک منطقه یکی از خصوصیات اساسی و فیزیکی مهم بوده و محاسبه و تعیین این عامل در تمامی طرحهای مرتبط با علوم زمین ضروری است. از این رو در این پژوهش به منظور ارزیابی الگوریتمهای شیب با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی ابتدا دو منطقه براساس شرایط و ویژگیهای خاص در نظر گرفته شد. سپس برای هریک از این مناطق (DEM) 30 و 90 متری SRTM تهیه گردید. با استفاده ازکدنویسی در محیط پایتون الگوریتمهای شیب از جمله همسایگی، درجه دوم، شیب حداکثر و سراشیبی حداکثر محاسبه و از کتابخانه time و کتابخانه psutil به تربتیب برای زمان محسابه الگوریتم و حافظه مصرفی سیستم استفاده شد. با استفاده از تعدادی نقاط پیش فرض؛ الگوریتم های شیب از نظر مکانی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد الگوریتم شیب سراشیبی حداکثر مقادیر بالاتر و الگوریتم شیب حداکثر مقادیر پایینتری را نسبت به سایر الگوریتم ها کسب نموده است. همچنین ازنظر زمانی الگوریتم سطح درجه دو در کمترین زمان 02/4 ثانیه و الگوریتم سراشیبی حداکثر در بالاترین زمان 13/7 ثانیه محاسبه گردید. الگورتیم سراشیبی حداکثر نیز بالاترین مقدار حافظه (RAM) را در منطقه اول و با استفاده از (DEM) 30 متری به میزان 01/532 مگابایت را هنگام پردازش اشغال مینماید.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
سمیرا اسماعیلی
دوره 2، شماره 3 ، شهریور 1401، ، صفحه 23-1
چکیده
با توسعه شهری نشینی و دخالت بیرویه انسانها در محیطزیست، مقادیر زیادی از مساحت مناطق کشاورزی و جنگلی جای خود را به خانهها، مناطق صنعتی و دیگر زیرساختها دادهاند. یکی از آثار منفی صنعتی شدن، افزایش شدید دمای شهرها و ایجاد تفاوت دمایی بین نقاط شهری و مناطق اطراف شهرها گردیده است که این پدیده بهعنوان جزیره حرارتی شناخته میشود. ...
بیشتر
با توسعه شهری نشینی و دخالت بیرویه انسانها در محیطزیست، مقادیر زیادی از مساحت مناطق کشاورزی و جنگلی جای خود را به خانهها، مناطق صنعتی و دیگر زیرساختها دادهاند. یکی از آثار منفی صنعتی شدن، افزایش شدید دمای شهرها و ایجاد تفاوت دمایی بین نقاط شهری و مناطق اطراف شهرها گردیده است که این پدیده بهعنوان جزیره حرارتی شناخته میشود. هدف اصلی این پژوهش برآورد دمای سطح زمین و بررسی آثار شهرنشینی بر روی حرارت سطح زمین در شهر تبریز میباشد ک برای این هدف، از دادههای ماهوارهای و سنجش از راه دور به دلیل پوشش وسیعی که دارند؛ استفادهشده است. در این روش با استفاده از اطلاعات یک باند حرارتی(ماهواره لند ست ۸) دمای سطح زمین محاسبه گردیده است و پس از انطباق با نقشه ی کاربری اراضی، دمای کاربریهای مختلف شهر تبریز برآورد شده است. نتایج پژوهش میدهد که بین تغییرات مکانی-زمانی شهرها(ازجمله تغییر کاربریها و کاهش توده پوشش گیاهی) در شهر تبریز و افزایش دمای سطح زمین ارتباط مستقیمی وجود دارد و تصاویر ماهوارهای(سنجش از راه دور) ابزار بسیار مناسبی در جهت ارزیابی حرارت و دمای سطح زمین میباشند
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
مریم بیاتی خطیبی؛ یوسف امیریان
چکیده
بررسی تغییرات کاربری اراضی، یکی از مهمترین جنبههای مدیریت منابع طبیعی و بازنگری در تغییرات محیطی است. با افزایش نیاز به تأمین مواد غذایی، رشد مناطق شهری و ملزومات زندگی بشر، تغییراتی در سطح زمین ایجاد میشود که میتواند موجب تخریب اراضی و منابع موجود در آن گردد. این تغییرات، در اثر تقابل نیازهای همیشگی جوامع انسانی و محیطی با ...
بیشتر
بررسی تغییرات کاربری اراضی، یکی از مهمترین جنبههای مدیریت منابع طبیعی و بازنگری در تغییرات محیطی است. با افزایش نیاز به تأمین مواد غذایی، رشد مناطق شهری و ملزومات زندگی بشر، تغییراتی در سطح زمین ایجاد میشود که میتواند موجب تخریب اراضی و منابع موجود در آن گردد. این تغییرات، در اثر تقابل نیازهای همیشگی جوامع انسانی و محیطی با زمین ایجاد میشود. در تحقیق حاضر با استفاده از تکنیک سنجش از دور، تغییرات کاربری اراضی شهرستان کرمانشاه در بازه زمانی بین سالهای 1392 تا 1400 با استفاده از تصاویر لندست 8 مورد بررسی قرار گرفت. تصحیحات رادیومتری و اتمسفری به وسیله الگوریتمFlaash در نرمافزار ENVI 5.3 انجام شد و از روش های طبقهبندی ML و SVM برای تولید نقشههای کاربری اراضی در شش کلاس (شامل مناطق مسکونیشهری و روستایی، جنگل و باغ، پهنه سنگی، کشاورزی و زراعت، پهنه آبی و زمین بایر) استفاده گردید. نتایج بدست آمده با استفاده از ماتریس خطا برای نقشههای کاربری اراضی تهیه شده برای سالهای 1392 و1400، بهترتیب دارای دقت کلی90% و 89% و ضریب کاپا برابر 86% و 85% میباشد که در محدوده قابل قبول است. در این بازه زمانی تغییرات مناطق شهری و مسکونی دارای 6/11 درصد رشد مثبت، جنگل و پوشش باغی7/119درصد رشد مثبت، پهنه آبی 293 درصد رشد مثبت، و تغییرات زمین بایر 6/4 درصد رشد مثبت داشته اند اما مناطق کشاورزی و زمین های زارعی در این مدت هشت ساله 5/5 درصد و پهنه سنگی 5/2 درصد رشد منفی ثبت شده است.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
ندا موسوی کجاباد؛ امیر صدیقی سامان؛ مهدی مرادی
چکیده
یکی از مسائل مهم در مدیریت منابع آب، برآورد توزیع بارندگی در مناطقی است که مقادیر بارندگی اندازه گیری نشده است. به دلیل عدم پوشش کامل ایستگاه های اندازه گیری باران، تخمین بارش در مناطق میان ایستگاهها ضروری است. تخمین داده های نامعلوم در نقاط مختلف با استفاده از روشهای درونیابی بر روی داده های اندازه گیری شده در محدوده مورد مطالعه ...
بیشتر
یکی از مسائل مهم در مدیریت منابع آب، برآورد توزیع بارندگی در مناطقی است که مقادیر بارندگی اندازه گیری نشده است. به دلیل عدم پوشش کامل ایستگاه های اندازه گیری باران، تخمین بارش در مناطق میان ایستگاهها ضروری است. تخمین داده های نامعلوم در نقاط مختلف با استفاده از روشهای درونیابی بر روی داده های اندازه گیری شده در محدوده مورد مطالعه انجام میگیرد. به همین منظور روشهای متفاوتی برای تحلیل داده های مکانی به کار گرفته میشود. در این تحقیق، از انواع روشهای متداول درونیابی و زمین آماری جهت برآورد پارامتر میانگین بارندگی سالانه استان چهار محال و بختیاری مورد استفاده قرار گرفته است. آمار مورد استفاده، آمار ٤٤ ایستگاه باران سنجی برای دوره زمانی ١٩٨٠ تا ٢٠٠٨ میباشد. با توجه به تغییرات شدید توپوگرافی منطقه مورد مطالعه، تأثیر ارتفاعات در توزیع بارش به عنوان مانع در برابر انتشار ابرها مورد هم مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور درونیابی با انواع مدلها محاسبه و نقشه پیش بینی ترسیم شد. سپس با استفاده از روش ارزیابی متقابل، ریشه مجذور خطاها و خطای نقشهها برآورد شد و یک نقشه به عنوان نقشه مناسب انتخاب گردید. نتایج بدست آمده نشان میدهد که برای درونیابی میانگین بارندگی سالانه روشهایی که ارتفاعات را به عنوان موانع در نظر گرفت، دقتهای بالاتری را در منطقه مورد مطالعه نشان میدهند، که از این میان مدلهای چندجملهای درجه چهار و پنج مناسبترین اطلاعات را برای درونیابی مقادیر میانگین بارندگی سالانه از خود نشان داد
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
فاطمه عدیمی عتیق
چکیده
در طول زمان، الگوهای پوشش زمین و به تبع آن کاربری اراضی دچار تغییر و دگرگونی اساسی می شوند و عامل انسانی می تواند بیشترین نقش را در این فرآیند ایفا نماید. همواره، دانشمندان تلاش نموده اند تا عوامل مسبب تغییرات کاربری اراضی و تاثیرات محیطی مربوطه را شناسایی نمایند. در دهه های گذشته به همین منظور، محققان مشاهدات مختلف و جمع آوری شده از ...
بیشتر
در طول زمان، الگوهای پوشش زمین و به تبع آن کاربری اراضی دچار تغییر و دگرگونی اساسی می شوند و عامل انسانی می تواند بیشترین نقش را در این فرآیند ایفا نماید. همواره، دانشمندان تلاش نموده اند تا عوامل مسبب تغییرات کاربری اراضی و تاثیرات محیطی مربوطه را شناسایی نمایند. در دهه های گذشته به همین منظور، محققان مشاهدات مختلف و جمع آوری شده از طریق عملیات میدانی و همینطور عکس های هوایی را جهت کشف تغییرات کاربری اراضی ناشی از تحمیل فرآیندهای طبیعی و انسانی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده اند. اما، امروزه، بر پایه پیشرفت های تکنولوژیکی حاصله در قلمرو سنجش از راه دور، می توان تصاویر ماهواره ای را به منظور بررسی دقیق تر تغییرات محیطی بهنگام پردازش و نتایج نهایی را بطور مصور مدل سازی نمود. هدف اصلی تحقیق جاری پایش تغییرات کاربری اراضی حوضه لیقوان چای در سال های 1985- 2006 -2013 می باشد. بر این اساس، برای کشف تغییرات حادث شده در محدوده مورد مطالعه، تصاویر سنجنده TMو OLI وETM ماهواره لندست مربوط به سالهای 1985 -2006-2013 مورد پردازش قرار گرفت. در همین راستا، بعد از اعمال تصحیحات اتمسفری و هندسی، عملیات بارزسازی تصاویر اجرا و با بهره گیری از روش های طبقه بندی نظارت شده الگوریتم ها اعمال شد و از این طریق نقشه های موضوعی کاربری اراضی حوضه لیقوان چای طراحی گردید.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
سیدحمیدرضا میرنعمتی
چکیده
زنگ نوار گندم تأثیر شدیدی بر عملکرد و کیفیت گندم دارد. یک روش پیشبینی مؤثر برای امنیت غذایی ضروری است. در این مطالعه، ابتدا، شاخص های پوشش گیاهی بهینه مربوط به تنش زنگ نوار به عنوان ویژگیهای کاندید برای پیشبینی بیماری از تصاویر سری زمانی 2Sentinel- استخراج میشوند. سپس، ترکیبات VI بهینه با استفاده از انتخاب متوالی رو به جلو (SFS) انتخاب ...
بیشتر
زنگ نوار گندم تأثیر شدیدی بر عملکرد و کیفیت گندم دارد. یک روش پیشبینی مؤثر برای امنیت غذایی ضروری است. در این مطالعه، ابتدا، شاخص های پوشش گیاهی بهینه مربوط به تنش زنگ نوار به عنوان ویژگیهای کاندید برای پیشبینی بیماری از تصاویر سری زمانی 2Sentinel- استخراج میشوند. سپس، ترکیبات VI بهینه با استفاده از انتخاب متوالی رو به جلو (SFS) انتخاب می شوند. در نهایت وقوع زنگ نوار گندم در بازه های زمانی مختلف با استفاده از روش ماشین بردار پشتیبان (SVM) پیش بینی می شود. نتایج ویژگیهای انتخابشده نشان میدهد که، قبل از دوره اتصال، VIs بهینه مربوط به زیست توده، رنگدانه و رطوبت گندم است. پس از دوره اتصال، VIs های لبه قرمز مربوط به وضعیت سلامت محصول نقش مهمی ایفا می کنند. دقت کلی و ضریب کاپا مدل پیشبینی، که مبتنی بر SVM است، به طور کلی بالاتر از روشهای K-نزدیکترین همسایه (KNN) و شبکه عصبی پس انتشار (BPNN) است. روش SVM برای پیشبینی سریهای زمانی زنگ نوار گندم مناسبتر است. مدل دقت را بر اساس ترکیبات VI بهینه به دست آورد و SVM در طول زمان افزایش یافت. بالاترین دقت 86.2 درصد بود. این نتایج نشان میدهد که مدل پیشبینی میتواند راهنماییها و پیشنهادهایی را برای پیشگیری زودهنگام از بیماری در محل مورد مطالعه ارائه دهد و این روش تصاویر سری زمانی Sentinel-2 و SVM را ترکیب میکند که میتواند برای پیشبینی زنگ نوار گندم استفاده شود.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
خلیل ولیزاده کامران؛ نازیلا هاشم زاده
دوره 2، شماره 2 ، خرداد 1401، ، صفحه 20-1
چکیده
یکی از اقدامات اولیه و ضروری جهت مدیریت ناپایداریهای دامنهای و کاهش خسارات ناشی از آنها، تهیه نقشه پهنهبندی خطر ناپایداریهای دامنهای و شناسایی نواحی مستعد خطر است. هدف این تحقیق نیز پهنهبندی خطر ناپایداری دامنهای در شهرستان گرمی با استفاده از مدل ANP فازی است. برای این منظور نقشههای عوامل مؤثر در وقوع ناپایداریهای ...
بیشتر
یکی از اقدامات اولیه و ضروری جهت مدیریت ناپایداریهای دامنهای و کاهش خسارات ناشی از آنها، تهیه نقشه پهنهبندی خطر ناپایداریهای دامنهای و شناسایی نواحی مستعد خطر است. هدف این تحقیق نیز پهنهبندی خطر ناپایداری دامنهای در شهرستان گرمی با استفاده از مدل ANP فازی است. برای این منظور نقشههای عوامل مؤثر در وقوع ناپایداریهای دامنهای (شیب، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، لیتولوژی، فاصله از گسل، خاک، کاربری اراضی، شاخص پوشش گیاهی، فاصله از جاده، بارش و فاصله از رودخانه)در محیط نرمافزار ArcGIS تهیه شد. برای اجرای مدل ANP فازی همه 11 عامل دخالت داده شد و شبکه موردنظر تشکیل گردید. وزندهی معیار در مدل تحلیل شبکه به روش پرسشنامهای انجام شد. با تلفیق اوزان بهدست آمده حاصل از نرمافزار سوپردسیژن با لایههای مربوطه در محیط نرم افزار ArcGIS نقشه نهایی مدل ANP فازی بهدست آمد. در نتیجه نقشه پهنهبندی خطر ناپایداری دامنهای که از دقت خوبی برخوردار بود حاصل شد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
مصطفی مهدویفرد؛ شاهین جعفری؛ خلیل ولیزاده کامران؛ صدرا کریم زاده
دوره 2، شماره 2 ، خرداد 1401، ، صفحه 36-23
چکیده
جنگلهای مانگرو از مهمترین جنگلهای مناطق حارهای و نیمه حارهای هستند که در امتداد سواحل جزر و مدی یافت میشوند. این جنگلها یکی از آسیب پذیرترین اکوسیستمهای دریایی بهشمار میآیند که طی چندین سال تحت تأثیر فعالیتهای انسانی دستخوش تغییرات میشوند. بنابراین پایش سریع و به موقع آنها بایست در اهداف برنامهریزان زیست ...
بیشتر
جنگلهای مانگرو از مهمترین جنگلهای مناطق حارهای و نیمه حارهای هستند که در امتداد سواحل جزر و مدی یافت میشوند. این جنگلها یکی از آسیب پذیرترین اکوسیستمهای دریایی بهشمار میآیند که طی چندین سال تحت تأثیر فعالیتهای انسانی دستخوش تغییرات میشوند. بنابراین پایش سریع و به موقع آنها بایست در اهداف برنامهریزان زیست محیطی قرار گیرد. امروزه سنجش از دور بهعنوان ابزاری قدرتمند و بهروز جهت پایش سریع جنگلها شناخته شده است. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات 30 ساله جنگلهای مانگرو دماغه شمالی جزیره قشم طی سالهای 1986، 2000 و 2020 است. براساس اهداف پژوهشی نقشه پوششی مانگرو با اعمال الگوریتم ماشین بردار پشتیبان بروی تصاویر لندست 5 و 8 در محیط آنی گوگل ارث انجین استخراج گردید. نتایج یررسی تغییرات 30 ساله حاکی از آن بود که جنگلهای مانگرو طی ادوار پژوهشی (1986 تا 2020) روندی افزایشی داشته است بدین صورتکه مساحت جنگلهای مانگرو در سال 1986 از 78/5130 هکتار به 87/5471 هکتار در سال 2000 رسیده است که در حقیقت به میزان 23/6% مساحت جنگلها افزایش داشته است. اما مساحت این جنگلها در سال 2020 به 13/5967 هکتار رسیده است که این میزان نسبت به مساحت یاد شده در سال 1986 به 02/14% افزایش یافته است. بطور کلی نتایج این پژوهش نشان میدهد که افزایش جنگلهای مانگرو طی ادوار مطالعاتی نتیجهی جنگلکاری مصنوعی توسط بومیان منطقه به منظور حفظ این اکوسیستم دریایی در منطقه بوده است که به تبع آن باعث رونق صنعت گردشگری در استان هرمزگان و حتی منطقه قشم شده است. آنچه که در پژوهش کنونی باعث تسریع فرایند پردازشی گردید، استفاده از الگوریتم ماشین بردار پشتیبان و سامانه آنلاین گوگل ارث انجین است.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
جعفر رازقی؛ بختیار فیضی زاده؛ شهاب عادلی
دوره 2، شماره 2 ، خرداد 1401، ، صفحه 51-37
چکیده
بیو-هیدروژئومورفولوژی موضوعی ترکیبی بین زیست شناسی و جغرافیایی طبیعی میباشد که به مطالعه اشکال ناهمواری های ناشی از عمل آب به همراه عوامل زیستی می پردازد. شناخت عوامل بیو-هیدروژئومورفولوژیک و عملکرد آن در رودخانه ارس در راستای شناخت و مدیریت محیط در این رودخانه، اهمیت زیادی دارد. از این عوامل میتوان به رشد جلبک ...
بیشتر
بیو-هیدروژئومورفولوژی موضوعی ترکیبی بین زیست شناسی و جغرافیایی طبیعی میباشد که به مطالعه اشکال ناهمواری های ناشی از عمل آب به همراه عوامل زیستی می پردازد. شناخت عوامل بیو-هیدروژئومورفولوژیک و عملکرد آن در رودخانه ارس در راستای شناخت و مدیریت محیط در این رودخانه، اهمیت زیادی دارد. از این عوامل میتوان به رشد جلبک ها اشاره نمود. امروزه پدیده نوتروفیکاسیون بهعنوان یک معضل مهم جهانی بشمار میرود که بر روی اکوسیستم آبی تأثیر گذاشته و تعادل آن را به هم میزند. این پدیده در اثر رشد جلبکها در بستر آبی ایجاد میشود که یکی از علل وقوع آن، مصرف بیرویه کود و ورود آنها به آب میباشد. بنابراین پایش و رصد این پدیده امری ضروری برای مقابله و مدیریت آن میباشد. در این راستا سنجشازدور بهعنوان روشی نوین، امکانات لازم جهت شناسایی شکلگیری و گسترش جلبکهای رودخانه و مدلسازی تغییرات زمانی و مکانی آنها را فراهم میآورد. سنجشازدور با ارائه تصاویر چند زمانه امکان شناسایی دقیق محدودههای تحت پوشش جلبک ها و روند رشد و توسعه آنها را فراهم میآورد. تحقیق حاضر با هدف امکانسنجی شناسایی محدودههای تحت پوشش جلبکها را در محدوده رود ارس مدنظر قرار داده است. در این پژوهش از تصاویر ماهواره لندست 8 استفاده شده است. مبنای پردازش بر اساس فنون پردازش تصویر و شناسایی جلبکها میباشد. در این راستا به دلیل یکسان بودن بازتاب طیفی پوشش گیاهی و کلروفیل جلبکها، از باند 4 و 5 و شاخص NDVI استفاده گردید و سپس از خروجی این شاخص بهعنوان ورودی فن طبقهبندی نظارتشده به روش حداکثر احتمال اعمال گردید و در ارزیابی صحت طبقهبندی، صحت کلی 81 درصد و ضریب کاپا 79/0 به دست آمد. نتایج حاصل با نمونهبرداریهایی که از رود ارس انجام پذیرفت نزدیکی نتایج به یکدیگر را نشان داد. نتایج تحقیق حاضر برای ارزیابی وضعیت محیطزیستی جلبکها در رود ارس و شناسایی منبع آلودگیهای ناشی از جلبکها دارای اهمیت زیادی است.