نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• معصومه حسنلو ¹
• رحمان زندی ²
• محمد سلمانی مقدم ³

¹ کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، گروه برنامه ریزی شهری و روستایی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

² دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

³ استادیار برنامه ریزی شهری، گروه برنامه ریزی شهری و روستایی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.

چکیده

ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواه‌ای سری لندست، نقشه‌های کاربری اراضی شهری برای سال‌های 1986 تا 2020 مورد ارزیابی قرار گرفت و نقشه‌های تغییرات کاربری اراضی شهر زنجان بدست آمد. در مرحله بعد با توجه به اهمیت زلزله در شهر زنجان تعداد زلزله‌های رخ داده در محدوده مورد مطالعه تا شعاع 200 کیلوکتری با استفاده از نرم‌افزار GIS مورد بررسی قرار گرفت و در مرحله نهایی با استفاده از دو مدل AHP و FUZZY و استفاده از پارامترهای مهم همچون عمق، قدرت، فاصله از کانون، شیب، ارتفاع و نوع سازه‌های ساختمانی نقشه‌های پهنه‌بندی خطر زلزله در محدوده شهر حاصل شد. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و به لحاظ روش و ماهیت توصیفی-تحلیلی است. نتایج نهایی نشان می‌دهد که رشد مساحتی شهر زنجان طی سال‌های 1986 تا 2020 روند افزایشی (بیش از دویست درصد) داشته ‌است به‌طوری‌که رشد وسعت مناطق شهری از 17.56 کیلومترمربع به 50.65 کیلومترمربع رسیده ‌است و نتایج حاصل از مطالعه آماری زلزله‌ها نشان می‌دهد که در دوره مورد بررسی در بازه صد سال اخیر در شعاع 200 کیلومتری شهر زنجان، 276 زلزله رخ‌داده است که کمترین آنها 3.4 ریشتر و بیشترین آنها 7.4 ریشتر و میانگین زلزله‌های رخ‌داده 4.5 ریشتر بوده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که رشد و جهش شهر زنجان در بازه مورد بررسی به مناطق با خطر زلزله زیاد پیش رفته است.

کلیدواژه‌ها

• توسعه‌‌ی شهری
• AHP
• زلزله
• FUZZY
• زنجان

موضوعات

• سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the urban leap of areas prone to city development with an emphasis on earthquake risk (case study: Zanjan city)

نویسندگان [English]

• Masumeh Hasanlo ¹
• rahman zandi ²
• Mohammad Salmani moghadam ³

¹ Master of Urban Planning, Department of Urban and Rural Planning, Faculty of Geography and Environmental Sciences, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.

² University of Isfahan, Isfahan, Iran

³ Assistant Professor of Urban Planning, Department of Urban and Rural Planning, Faculty of Geography and Environmental Sciences, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.

چکیده [English]

using Landsat series of monthly images, urban land use maps for the years 1986 to 2020 were evaluated and maps of land use changes in Zanjan city were obtained. In the next step, considering the importance of earthquakes in Zanjan city, the number of earthquakes that occurred in the study area up to a radius of 200 kilometers was investigated using GIS software, and in the final step, using two models, AHP and FUZZY, and using From the important parameters such as depth, strength, distance from the epicenter, slope, height and type of building structures, earthquake risk zoning maps were obtained in the city limits. The type of research in this research is applied and descriptive-analytical in terms of method and nature. The final results show that the area growth of Zanjan city during the years 1986 to 2020 has had an increasing trend (more than two hundred percent), so that the growth of urban areas has reached from 17.56 square kilometers to 50.65 square kilometers, and the results From the statistical study of earthquakes, it shows that in the last hundred years, 276 earthquakes occurred within a radius of 200 km of Zanjan city, the lowest of which was 3.4 on the Richter scale, and the highest of which was 7.4 on the Richter scale, and the average earthquakes The data was 4.5 Richter. Also, the results show that the growth and leap of Zanjan city has progressed to the areas with high earthquake risk in the investigated period.

کلیدواژه‌ها [English]

• Urban development
• AHP
• earthquake
• FUZZY
• Zanjan