سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
معصومه اکبرپور؛ بختیار فیضی زاده؛ اکبر اصغری زمانی
چکیده
هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل همبستگی مکانی امنیت اجتماعی با شاخص های طراحی شهری در بافت های مدرن و قدیمی این شهر ارومیه است. شهرارومیه بدلیل داشتن ابعاد گوناگونی از منظر طراحی شهری و نیز حضور ملیت های متفاوت، اهمیت برسی امنیت دو چندان می باشددر این راستا کیفیت ابنیه، جمعیت، تعداد طبقات و کاربری هایی که در آنها جرایم در کلانتری ثبت شده ...
بیشتر
هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل همبستگی مکانی امنیت اجتماعی با شاخص های طراحی شهری در بافت های مدرن و قدیمی این شهر ارومیه است. شهرارومیه بدلیل داشتن ابعاد گوناگونی از منظر طراحی شهری و نیز حضور ملیت های متفاوت، اهمیت برسی امنیت دو چندان می باشددر این راستا کیفیت ابنیه، جمعیت، تعداد طبقات و کاربری هایی که در آنها جرایم در کلانتری ثبت شده است به عنوان معیار در نظر گرفته شده است. در این تحقیق از داده های جرایم ارائه شده توسط کلانتری های شهر و نیز داده های شهری استفاده شده است. کلیه پیش پردازش داده ها و استانداردسازی معیارها در نرم افزار GIS به منظور انجام تحلیل های مکانی انجام شده است. در ادامه با روش تحلیل سلسله مراتبی چند متغیره و با استفاده از نرم افزارSuper Decision، برای هرکدام از معیارها وزن تعیین کرده و با اعمال وزنها در نقشه های استاندارد شده در GIS و در نهایت با ادغام نقشه های فازی وزن دار با عملگرAND نقشه امنیت شهر ایجاد شد. نتیجه تحقیق را روی بافت های جدید و قدیمی مورد ارزیابی قرار دادیم و با نقشه پراکندگی جرایم مقایسه کرده که بر طبق نتایج بدست آمده، با توسعه بافت های جدید امنیت اجتماعی نیز بیشتر شده است.و منطقه4 شهری در قسمت مرکزی شهر با بافت فرسوده کمترین میزان امنیت را نشان می دهد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
حامد بهره ور؛ اکبر اصغری زمانی؛ بختیار فیضی زاده
چکیده
زلزله پدیده طبیعی هست که به‌طور جدی جوامع شهری را تهدید می‌کند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاب‌اوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با ...
بیشتر
زلزله پدیده طبیعی هست که به‌طور جدی جوامع شهری را تهدید می‌کند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاب‌اوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با زلزله اتخاذ شود و از آثار آسیب و تلفات احتمالی با اقدامات پیشگیرانه کاسته شود. مولفه های مورد استفاده در این پژوهش، مولفه محیطی و کالبدی می باشد، که در محیط GIS اقدام به سطح بندی بر اساس نتایج حاصل از فرایند تحلیلهای فضایی وترکیب مدل‌های تصمیمگیری با تلفیق لایه های موثر در تاب آوری، و همچنین استخراج نقشه کلی تاب آوری محدوده مورد مطالعه شده است که بر اساس نتایج تحلیل ها مشخص شده است که 6832.18 هکتار از کل مناطق تبریز دارای سطح تاب‌آوری بالا و 11546.88 هکتار دارای سطح تاب آوری نسبتا بالا،2473.53 دارای تاب آوری نسبتا پایین ،1904.63 هکتار دارای تاب آوری پایین و 1102.39 هکتار دارای تاب آوری بسیار پایین میباشند.و آسیب پذیری و عدم تاب‌آوری مناسب مناطق ده گانه به ترتیب بدین قرار می باشد: مناطق دارای تاب اوری پایین به ترتیب 4، 10 ، 3 ، 1 ، 2، 5 ، 7 ، 8، 6 ، 9 می باشند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
علی اسکوئی ارس؛ احمد نیکدل منور؛ فریدون بابائی اقدم؛ ایرج تیموری
چکیده
شاخص های مسکن ابزار مناسبی برای شناخت وضعیت مسکن در ابعاد مختلف هستند. هدف پژوهش حاضر بررسی کیفیت کالبدی مسکن و مقایسه آن در محله های رسمی و غیررسمی کلانشهر تبریز می باشد. پژوهش حاضر در دسته تحقیقات کاربردی بوده و به لحاظ روش شناختی جزو پژوهش های توصیفی – تحلیلی است. بدین منظور با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ...
بیشتر
شاخص های مسکن ابزار مناسبی برای شناخت وضعیت مسکن در ابعاد مختلف هستند. هدف پژوهش حاضر بررسی کیفیت کالبدی مسکن و مقایسه آن در محله های رسمی و غیررسمی کلانشهر تبریز می باشد. پژوهش حاضر در دسته تحقیقات کاربردی بوده و به لحاظ روش شناختی جزو پژوهش های توصیفی – تحلیلی است. بدین منظور با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای پژوهش از 7 متغیر؛ عمر بنا، نوع سازه، کیفیت بنا، تعداد طبقات، مساحت مساکن، سطح اشغال و تراکم ساختمانی بعنوان شاخص کیفیت کالبدی مسکن مستخرج از طرح تفصیلی کلانشهر تبریز 1395 استفاده شد. از روش تحلیل عاملی و بار عاملی متغیرها برای وزن دهی متغیرها استفاده شد و تجزیه و تحلیل داده ها بصورت مجزا از طریق تحلیل فضایی در محیط نرم افزار Arc Gis و روش الکتره در محیط نرم افزار اکسل صورت گرفت. پژوهش از طریق تحلیل فضایی به ارزیابی توزیع فضایی کیفیت کالبدی مسکن در سطح محلات دست یافت و همچنین از طریق روش الکتره محلات با توجه به شاخص کالبدی کیفیت مسکن رتبه بندی شده و سپس هر دو یافته با هم مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که بر اساس تحلیل فضایی محلات گلپارک، زمرد، ولیعصر و گلکار بیشترین مساحت را به لحاظ کیفیت برخوردار بوده و همچنین مطابق یا یافته های الکتره محلات زمرد، ولیعصر و گلکار در رتبه اول تا سوم قرار دارند.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
ابوالفضل قنبری؛ بختیار فیضی زاده؛ محمدرضا عاید علی
چکیده
روند کم‌آبی در عراق متأثر از عوامل طبیعی و سیاسی به‌ویژه در بخش مرکزی و جنوبی آن تشدید یافته است. در این راستا، تحقیق حاضر روند تغییرات کاربری و پوشش اراضی در استان بابل در مرکز کشور عراق را ارزیابی نموده و تغییر و تحولات صورت گرفته در وضعیت منابع آب سطحی این منطقه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. تحقیق حاضر مبتنی بر طبقه‌بندی نظارت‌شده ...
بیشتر
روند کم‌آبی در عراق متأثر از عوامل طبیعی و سیاسی به‌ویژه در بخش مرکزی و جنوبی آن تشدید یافته است. در این راستا، تحقیق حاضر روند تغییرات کاربری و پوشش اراضی در استان بابل در مرکز کشور عراق را ارزیابی نموده و تغییر و تحولات صورت گرفته در وضعیت منابع آب سطحی این منطقه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. تحقیق حاضر مبتنی بر طبقه‌بندی نظارت‌شده تصاویر ماهواره‌ای محدوده استان بابل عراق بوده و در این راستا از تصاویر سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7 سال 2003، تصاویر سنجنده OLI-TIRS ماهواره لندست 8 سال 2013 و ماهواره لندست 9 سال 2023 بهره گرفته شده و تکنیک حداکثر احتمال بر روی آنها به انجام رسیده است. بر اساس نتایج، در طی دوره ده ساله اول (2013-2003) گستره آبهای سطحی منطقه از 44/729 کیلومتر مربع به 14/174 کیلومتر مربع کاهش یافته است که به معنای کاهش وسعت 13/76 درصدی این گروه از اراضی میباشد. در دوره دوم ده ساله نیز (2013-2023) وسعت آبهای سطحی افزایش یافته است و از 14/174 کیلومتر مربع به 61/825 کیلومتر مربع رسیده که حاکی از رشد 1/374 درصدی بوده است. نتایج تحقیق چنین مشخص نموده است که عواملی از قبیل توسعه اراضی زراعی، رشد ساخت‌وسازهای شهری و روستایی و عوامل اقلیمی به‌عنوان فاکتورهای اصلی تغییر کاربری اراضی در سطح استان بابل مطرح بوده‌اند و علت و منشأ تغییرات کاربری اراضی صورت گرفته در استان بابل فقط کمبود آب نبوده است.
حامد بهره ور؛ اکبر اصغری زمانی؛ بختیار فیضی زاده
چکیده
زلزله پدیده طبیعی هست که به‌طور جدی جوامع شهری را تهدید می‌کند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاب‌اوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با ...
بیشتر
زلزله پدیده طبیعی هست که به‌طور جدی جوامع شهری را تهدید می‌کند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاب‌اوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با زلزله اتخاذ شود و از آثار آسیب و تلفات احتمالی با اقدامات پیشگیرانه کاسته شود. مولفه های مورد استفاده در این پژوهش، مولفه محیطی و کالبدی می باشد، که در محیط GIS اقدام به سطح بندی بر اساس نتایج حاصل از فرایند تحلیلهای فضایی وترکیب مدل‌های تصمیمگیری با تلفیق لایه های موثر در تاب آوری، و همچنین استخراج نقشه کلی تاب آوری محدوده مورد مطالعه شده است که بر اساس نتایج تحلیل ها مشخص شده است که 6832.18 هکتار از کل مناطق تبریز دارای سطح تاب‌آوری بالا و 11546.88 هکتار دارای سطح تاب آوری نسبتا بالا،2473.53 دارای تاب آوری نسبتا پایین ،1904.63 هکتار دارای تاب آوری پایین و 1102.39 هکتار دارای تاب آوری بسیار پایین میباشند.و آسیب پذیری و عدم تاب‌آوری مناسب مناطق ده گانه به ترتیب بدین قرار می باشد: مناطق دارای تاب اوری پایین به ترتیب 4، 10 ، 3 ، 1 ، 2، 5 ، 7 ، 8، 6 ، 9 می باشند.
سارا نرگسی؛ مریم بیاتی خطیبی
چکیده
هدف پژوهش حاضر مکانیابی سایتهای دفع پسماندهای ساختمانی شهر ایلام میباشد. شناسایی سایتهای بهینه به منظور دفع پسماندهای ساختمانی یکی از گامهای اساسی در زمینه مدیریت پسماندهای شهری محسوب میگردد.در این مقاله با هدف شناسایی محل مناسب دفع نخاله های ساختمانی از روش سلسله مراتبی استفاده شده است .در پژوهش حاضر فرایند ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر مکانیابی سایتهای دفع پسماندهای ساختمانی شهر ایلام میباشد. شناسایی سایتهای بهینه به منظور دفع پسماندهای ساختمانی یکی از گامهای اساسی در زمینه مدیریت پسماندهای شهری محسوب میگردد.در این مقاله با هدف شناسایی محل مناسب دفع نخاله های ساختمانی از روش سلسله مراتبی استفاده شده است .در پژوهش حاضر فرایند مکانیابی سایتهای دفع پسماندهای ساختمانی شهر ایلام طی چهار گام اساسی صورت گرفت. در گام نخست متغیرهای موثر بر مکانیابی سایتهای دفع پسماندهای ساختمانی به صورت لایههای موضوعی در چارچوب سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه شده و از نظر فضایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در گام دوم نسبت به بیبعدسازی لایههای موضوعی و ارزشگذاری مجدد مقادیر آنها با استفاده از توابع فازی اقدام گردید. در گام سوم وزن هر یک از معیارهای تحقیق با کاربست مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) محاسبه گردید. در گام آخر، لایههای موضوعی براساس ضرایب حاصل از مدل AHP با یکدیگر ترکیب شده و لایه تناسب اراضی به منظور دفع پسماندهای ساختمانی حاصل گردید. نتایج بیانگر این است که سه متغیر فاصله از شهر، شیب و فاصله از جادههای اصلی به ترتیب با وزنهای 292/0، 208/0 و 145/0 مهمترین متغیرهای موثر بر مکانیابی بهینه پسماندهای ساختمانی شهر ایلام به شمار میروند. همچنین، دو پهنهی واقع در جنوب غرب و شمال غرب شهر ایلام برای ایجاد سایتهای دفع پسماندهای ساختمانی پیشنهاد گردید. موقع نسبی مطلوب نسبت به شهر ایلام، دسترسی و ارتباطپذیری مناسب و وجود اراضی نسبتا هموار و کمشیب را میتوان به عنوان مهمترین عوامل موثر بر مطلوبیت این پهنهها برشمرد. همچنین در این پهنهها مسائل زیست محیطی- بهداشتی به حداقل میرسد.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
احمد نیکدل منور؛ بختیار فیضی زاده
دوره 2، شماره 2 ، خرداد 1401، ، صفحه 106-89
چکیده
امروزه، فرونشست یک خطر زمینی ناشی از فعالیت انسانی و طبیعی در سراسر جهان است و در بسیاری از کشورها نیاز به بررسی دقیق دارد(به عنوان مثال ایالات متحده آمریکا، انگلستان، استرالیا، چین، مصر، فرانسه، آلمان، هند، ایران، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، لهستان، عربستان سعودی، سوئد و هلند). لازم به ذکر است که در بیش از 150 کشور و منطقه در سراسر جهان رویدادهای ...
بیشتر
امروزه، فرونشست یک خطر زمینی ناشی از فعالیت انسانی و طبیعی در سراسر جهان است و در بسیاری از کشورها نیاز به بررسی دقیق دارد(به عنوان مثال ایالات متحده آمریکا، انگلستان، استرالیا، چین، مصر، فرانسه، آلمان، هند، ایران، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، لهستان، عربستان سعودی، سوئد و هلند). لازم به ذکر است که در بیش از 150 کشور و منطقه در سراسر جهان رویدادهای فرونشست مشاهده شده است. امروزه، نواحی تحت تأثیر فرونشست از دیدگاه‌های مختلف مربوط به مسائل اجتماعی-اقتصادی، زیست‌محیطی و حفاظتی یک نگرانی بزرگ است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و روش پژوهش توصیفی -تحلیلی هست. در این پژوهش از منابع اسنادی و کتابخانه‌ای و تصاویر ماهواره‌ای استفاده شده است. در پژوهش حاضر با ترکیب سیستم اطلاعات جغرافیایی و سیستمهای تصمیمگیری چندمعیاره اقدام به پهنهبندی پتانسیل خطر وقوع مخاطره فرونشست در محدوده شهرستان تبریز شد. بعد از بررسی پیشینه تحقیق و پژوهش های انجام شده، یازده عامل موثر در وقوع مخاطره فرونشست: بارندگی،شیب، تبخیر، زمینشناسی، کاربری اراضی، ارتفاع رواناب، فاصله ازگسل، تراکم شبکه زهکشی، فاصله از رودخانه، شاخص پوشش گیاهی و عمق آبهای زیرزمینی مشخص و با استفاده از فرایند ANP وزن دهی شدند. بعد از استانداردسازی لایهها در محیط نرمافزار ArcGIS همه شاخص با تابع Weighted Overlay تلفیق شد. باتوجه به بررسی نتایج حاصل شده، از مجموع آبادی های قرارگرفته شده در داخل منطقه مطالعه،20درصد آبادیها دارای پتانسیل فرونشست بسیار زیاد، 36 درصد دارای پتانسسل خطرزیاد، 18 درصد دارای پتانسیل خطر متوسط، 14 درصد دارای پتانسیل خطرکم و 12 در صد نیز در محدوده پتانسیل فرونشست خیلی کم قرار دارد. همچنین بررسی مکانگزینی شهرهای واقع شده در منطقه نیز نشان می‌دهد که بطور متوسط، شهرها در نواحی دارای پتانسیل وقوع متوسط تا بسیار زیاد وقوع فرونشست جای گرفته است.
معصومه اکبرپور؛ بختیار فیضی زاده؛ اکبر اصغری زمانی
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1400، ، صفحه 93-111
چکیده
هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل همبستگی مکانی امنیت اجتماعی با شاخص های طراحی شهری در بافت های مدرن و قدیمی این شهر ارومیه است. شهرارومیه بدلیل داشتن ابعاد گوناگونی از منظر طراحی شهری و نیز حضور ملیت های متفاوت، اهمیت برسی امنیت دو چندان می باشددر این راستا کیفیت ابنیه، جمعیت، تعداد طبقات و کاربری هایی که در آنها جرایم در کلانتری ثبت شده ...
بیشتر
هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل همبستگی مکانی امنیت اجتماعی با شاخص های طراحی شهری در بافت های مدرن و قدیمی این شهر ارومیه است. شهرارومیه بدلیل داشتن ابعاد گوناگونی از منظر طراحی شهری و نیز حضور ملیت های متفاوت، اهمیت برسی امنیت دو چندان می باشددر این راستا کیفیت ابنیه، جمعیت، تعداد طبقات و کاربری هایی که در آنها جرایم در کلانتری ثبت شده است به عنوان معیار در نظر گرفته شده است. در این تحقیق از داده های جرایم ارائه شده توسط کلانتری های شهر و نیز داده های شهری استفاده شده است. کلیه پیش پردازش داده ها و استانداردسازی معیارها در نرم افزار GIS به منظور انجام تحلیل های مکانی انجام شده است. در ادامه با روش تحلیل سلسله مراتبی چند متغیره و با استفاده از نرم افزارSuper Decision، برای هرکدام از معیارها وزن تعیین کرده و با اعمال وزنها در نقشه های استاندارد شده در GIS و در نهایت با ادغام نقشه های فازی وزن دار با عملگرAND نقشه امنیت شهر ایجاد شد. نتیجه تحقیق را روی بافت های جدید و قدیمی مورد ارزیابی قرار دادیم و با نقشه پراکندگی جرایم مقایسه کرده که بر طبق نتایج بدست آمده، با توسعه بافت های جدید امنیت اجتماعی نیز بیشتر شده است.و منطقه4 شهری در قسمت مرکزی شهر با بافت فرسوده کمترین میزان امنیت را نشان می دهد.
