نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پریناز بادامچی زاده ¹
• ایرج تیموری ²
• پریا سعادت جو ³
• علی اسکوئی ارس ⁴
• فریدون بابائی اقدم ⁵

¹ دانشجوی دکتری تخصصی، جغرافیا و برنامه ‏ریزی شهری، گروه برنامه‏ ریزی شهری و منطقه ‏ای، دانشکده برنامه ‏ریزی و علوم محیطی،

² دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

³ استادیار معماری، گروه معماری و طراحی شهری، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

⁴ دانشجوی دکتری تخصصی، جغرافیا و برنامه ‏ریزی شهری، گروه برنامه ‏ریزی شهری و منطقه ‏ای، دانشکده برنامه‏ ریزی و علوم محیطی،

⁵ دانشیار، جغرافیا و برنامه ‏ریزی شهری، دانشکده برنامه ‏ریزی و علوم محیطی، گروه برنامه ‏ریزی شهری و منطقه ‏ای، دانشگاه تبریز،

چکیده

از آن‌جا که تعدیل شرایط اقلیمی فضای شهری بر آسایش شهروندان تأثیر‏گذار است، با ایجاد خرد اقلیم در مقیاس منطقه‏ای می‏توان عملکرد حرارتی بنا را بهبود بخشید. در پژوهش حاضر با اعمال آلترناتیوهای تفکیک زمین به صورتی که جهت‏گیری خیابان‏ها و بلوک‏های شهری نسبت به جهت جریان غالب باد متغیر باشد، تأثیر الگوی تفکیک اراضی بر سرعت باد و آسایش اقلیمی در شهر تبریز مورد مطالعه قرار گرفته و نهایتاً حالت بهینه تفکیک اراضی زمین ارائه شده است. هدف از این پژوهش بهینه‏سازی تفکیک زمین‏های شهری با رویکرد سازگاری با اقلیم منطقه در شهرک شهریار تبریز می‏باشد که در اقلیم سرد و کوهستانی واقع شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی با استفاده از شبیه‌سازی توسط محیط نرم‌افزار RWIND Simulation1.75 و تفکیک با استفاده از محیط نرم‏افزار CIVIL3D 2022 می‏باشد. طبق نتایج شبیه‏سازی به دست آمده از تفکیک منطقه شهری مورد بررسی و مقایسه با یکدیگر و با توجه به معیار آسایش باد دانپورت، حد آسایش، حد عدم آسایش و محدوده غیر قابل تحمل ارزیابی شد. نتایج حاکی از آن است که تفکیک متناسب با اقلیم و توپوگرافی محدوده تا حد بسیار زیادی می‏تواند بر آسایش اقلیمی تأثیرگذار باشد و در اقلیم سرد و کوهستانی که باد یکی از مهم‏ترین عوامل آسایش اقلیمی می باشد، باید در تفکیک اراضی شهری حداقل زاویه 45 درجه با جهت جریان باد لحاظ گردد. نتایج حاصل از مدل‏سازی شهرک جدید شهریار تبریز نشان می‌دهد که طراحی متناسب با توپوگرفی محدوده، بیشترین میزان آسایش اقلیمی را دارا می‏باشد.

کلیدواژه‌ها

• تفکیک اراضی شهری
• Rwind simulation
• GIS
• جریان باد
• شبیه‏ ‏سازی CFD
• سازگار با اقلیم

موضوعات

• جغرافیا و برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Optimization of Urban Land Division with a Climate Adaptation Approach by Using GIS., (Case of study: Shahriar Tabriz)

نویسندگان [English]

• Parinaz Badamchizadeh ¹
• Iraj Teimouri ²
• paria Saadatjoo ³
• Ali Oskouee Aras ⁴
• Fereydoun Babaei Aghdam ⁵

¹ PhD Candidate, Geography and Urban Planning, Department of Urban and regional planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran.

² Associate Professor of Geography and Urban Planning, Department of Urban and Regional Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran.

³ Assistant Professor of Architecture, Department of Architecture and Urban Design, Faculty of Civil Engineering, Tabriz University, Tabriz, Iran.

⁴ PhD Candidate, Geography and Urban Planning, Department of Urban and regional planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran.

⁵ Associate Professor, Geography and Urban Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Department of Urban and regional planning, Tabriz University, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Urban climatic conditions have a profound impact on the comfort levels experienced by citizens, making it essential to enhance building thermal performance by strategically utilizing regional microclimates. This research delves into the intricate relationship between different street and block orientations, particularly how these align with the prevailing wind directions, and their subsequent effects on wind speed and overall climate comfort in the city of Tabriz. The focus is to determine the most effective urban land separation practices that would facilitate climate adaptation in Shahriar, a region characterized by its cold, mountainous terrain. To achieve the objectives of this study, a descriptive-analytical methodology was employed, which included conducting detailed simulations utilizing RWIND Simulation 1.75 software, alongside an analysis of urban land separation using the capabilities of CIVIL3D 2022. The results obtained from these simulations were meticulously compared against the DAVENPORT wind comfort criteria. This assessment aimed to evaluate various comfort levels, highlighting areas of discomfort as well as ranges deemed unbearable for inhabitants. The findings of this research underscore the importance of aligning urban land separation practices with the specific local climate as well as the topographical features of the area, which can result in a significant improvement in climate comfort for residents. In particular, in cold, mountainous regions where wind patterns play a pivotal role in determining comfort, it is essential to establish that urban lands are separated at a minimum angle of 45 degrees from the direction of the wind. The modeling conducted for the New Shahriar town illustrated that incorporating design considerations that are informed by the local topography can lead to the highest levels of climate comfort for its inhabitants.

کلیدواژه‌ها [English]

• Urban Land Separation
• GIS
• RWIND Simulation
• Wind Flow
• CFD simulation
• Climate Adaptation