مکان‌یابی محل دفن نخاله‌های ساختمانی با استفاده از منطق فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مطالعه موردی شهر ایلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی آمایش دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی ،دانشگاه تبریز

2 استاد گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز

چکیده

هدف پژوهش حاضر مکان­یابی سایت­های دفع پسماندهای ساختمانی شهر ایلام می­باشد. شناسایی سایت­های بهینه به منظور دفع پسماندهای ساختمانی یکی از گام­های اساسی در زمینه مدیریت پسماندهای شهری محسوب می­گردد.در این مقاله با هدف شناسایی محل مناسب دفع نخاله های ساختمانی از روش سلسله مراتبی استفاده شده است  .در پژوهش حاضر فرایند مکان­یابی سایت­های دفع پسماندهای ساختمانی شهر ایلام طی چهار گام اساسی صورت گرفت. در گام نخست متغیرهای موثر بر مکان­یابی سایت­های دفع پسماندهای ساختمانی به صورت لایه­های موضوعی در چارچوب سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه شده و از نظر فضایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در گام دوم نسبت به بی­بعدسازی لایه­های موضوعی و ارزش­گذاری مجدد مقادیر آنها با استفاده از توابع فازی اقدام گردید. در گام سوم وزن هر یک از معیارهای تحقیق با کاربست مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) محاسبه گردید. در گام آخر، لایه­های موضوعی براساس ضرایب حاصل از مدل AHP با یکدیگر ترکیب شده و لایه تناسب اراضی به منظور دفع پسماندهای ساختمانی حاصل گردید. نتایج بیانگر این است که سه متغیر فاصله از شهر، شیب و فاصله از جاده­های اصلی به ترتیب با وزن­های 292/0، 208/0 و 145/0 مهم­ترین متغیرهای موثر بر مکان­یابی بهینه پسماندهای ساختمانی شهر ایلام به شمار می­روند. همچنین، دو پهنه­ی واقع در جنوب غرب و شمال غرب شهر ایلام برای ایجاد سایت­های دفع پسماندهای ساختمانی پیشنهاد گردید. موقع نسبی مطلوب نسبت به شهر ایلام، دسترسی و ارتباط­پذیری مناسب و وجود اراضی نسبتا هموار و کم­شیب را می­توان به عنوان مهم­ترین عوامل موثر بر مطلوبیت این پهنه­ها برشمرد. همچنین در این پهنه­ها مسائل زیست محیطی- بهداشتی به حداقل می­رسد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Locating construction waste landfills using fuzzy logic and hierarchical analysis process (case study: Ilam city)

نویسندگان [English]

  • Sara Nargasi 1
  • Maryam Bayati Khatibi 2

1 student of Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University

2 Professor of Remote Sensing and GIS Department, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University

چکیده [English]

The aim of the current research is to locate construction waste disposal sites in Ilam city. Identifying the optimal sites for the disposal of construction waste is one of the basic steps in the field of urban waste management. In the present study, the process of locating construction waste disposal sites in Ilam city was carried out in four basic steps. In the first step, variables affecting the location of construction waste disposal sites were prepared in the form of thematic layers in the framework of the Geographical Information System (GIS) and were spatially evaluated. In the second step, the subject layers were dimensioned and their values were revalued using fuzzy functions. In the third step, the weight of each of the research criteria was calculated using the Analytical Hierarchy Process (AHP) model. In the last step, the subject layers were combined with each other based on the coefficients obtained from the AHP model and the land suitability layer was obtained in order to dispose of construction waste. The results show that the three variables of distance from the city, slope and distance from the main roads, with weights of 0.292, 0.208 and 0.145 respectively, are the most important variables affecting the optimal location of construction waste in Ilam city. are counted Also, two areas located in the southwest and northwest of Ilam city were proposed to create construction waste disposal sites.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : construction waste
  • AHP
  • fuzzy logic
  • GIS
  • Ilam
  • تاریخ دریافت: 23 آذر 1401
  • تاریخ بازنگری: 01 دی 1401
  • تاریخ پذیرش: 09 دی 1401