مقایسه تطبیقی و سطح بندی تاب‌آوری کالبدی- محیطی بافتهای شهری مناطق ده‌گانه شهر تبریز در مواجهه زلزله با استفاده ازتحلیل های فضایی- مدل‌های ترکیبی تصمیم-گیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز، دانشگاه تبریز، ایران ، تبریز

2 جغرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز

3 گروه آموزشی سنجش از دور و GIS، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

10.22034/rsgi.2023.16444

چکیده

زلزله پدیده طبیعی هست که به‌طور جدی جوامع شهری را تهدید می‌کند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاب‌اوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با زلزله اتخاذ شود و از آثار آسیب و تلفات احتمالی با اقدامات پیشگیرانه کاسته شود. مولفه های مورد استفاده در این پژوهش، مولفه محیطی و کالبدی می باشد، که در محیط GIS اقدام به سطح بندی بر اساس نتایج حاصل از فرایند تحلیل‌های فضایی وترکیب مدلهای تصمیم‌گیری با تلفیق لایه های موثر در تاب آوری، و همچنین استخراج نقشه کلی تاب آوری محدوده مورد مطالعه شده است ‌که بر اساس نتایج تحلیل ها مشخص شده است که 6832.18 هکتار از کل مناطق تبریز دارای سطح تاب‌آوری بالا و 11546.88 هکتار دارای سطح تاب آوری نسبتا بالا،2473.53 دارای تاب آوری نسبتا پایین ،1904.63 هکتار دارای تاب آوری پایین و 1102.39 هکتار دارای تاب آوری بسیار پایین می‌باشند.و آسیب پذیری و عدم تاب‌آوری مناسب مناطق ده گانه به ترتیب بدین قرار می باشد: مناطق دارای تاب اوری پایین به ترتیب 4، 10 ، 3 ، 1 ، 2، 5 ، 7 ، 8، 6 ، 9 می باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative comparison and leveling of physical-environmental resilience of urban fabric in ten districts of Tabriz city in against earthquake using spatial analysis-decision-making combined models.

نویسندگان [English]

  • hamed bahrehvar 1
  • akbar asgharizamani 2
  • bakhtiyar feizizadeh 3

1 Graduated from Tabriz University, Tabriz University, Tabriz, Iran

2 Department of Geography and Urban Planning, University of Tabriz

چکیده [English]

Earthquake is a natural phenomenon that seriously threatens urban communities, in the meantime, the city of Tabriz or its location in the country's earthquake-prone belt has attracted more attention from urban planners. This research examines the physical-environmental resilience of Tabriz city in the face of an earthquake using the FAHP method, so that by obtaining information, useful measures can be taken in the face of an earthquake and the effects of damage and possible casualties can be reduced with preventive measures. The components used in this research are the environmental and physical components, which are stratified in the GIS environment based on the results of the spatial analysis process and the combination of decision-making models with the integration of effective layers in resilience, as well as extracting The overall resilience map of the studied area has been studied, and based on the results of the analysis, it has been determined that 6832.18 hectares of the total areas of Tabriz have a high resilience level, 11546.88 hectares have a relatively high resilience level, 2473.53 hectares have a relatively low resilience level, and 1904.63 hectares have a relatively low resilience level. 1102.39 hectares have low resilience and 1102.39 hectares have very low resilience. The vulnerability and lack of resilience of the ten regions are as follows: the regions with low resilience are 4, 10, 3, 1 respectively. , 2, 5, 7, 8, 6, 9.
Keywords: resilience, earthquake, FAHP, GIS, Tabriz

کلیدواژه‌ها [English]

  • resilience
  • earthquake
  • FAHP
  • GIS
  • Tabriz
  • تاریخ دریافت: 05 اسفند 1401
  • تاریخ بازنگری: 10 اردیبهشت 1402
  • تاریخ پذیرش: 11 اردیبهشت 1402