مقاله پژوهشی
مهدی اسدی؛ مختار کرمی
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1400، صفحه 1-16
چکیده
تعیین نیاز آبی محصولات کشاورزی یکی از مهم ترین راههای رسیدن به بهره وری مدیریت آب می باشد. لذا هدف اصلی این پژوهش برآورد نیاز آبی محصول ذرت در مشگین شهر استان اردبیل می باشد و برای این هدف از 10 تصویر بدون ابر ماهواره لندست 8 از سال 2004 تا 2016 و روش SEBS استفاده و نتایج حاصل از آن با روشهای پنمن مانتیث و تشت تبخیر مقایسه گردید. نتایج بیانگر ...
بیشتر
تعیین نیاز آبی محصولات کشاورزی یکی از مهم ترین راههای رسیدن به بهره وری مدیریت آب می باشد. لذا هدف اصلی این پژوهش برآورد نیاز آبی محصول ذرت در مشگین شهر استان اردبیل می باشد و برای این هدف از 10 تصویر بدون ابر ماهواره لندست 8 از سال 2004 تا 2016 و روش SEBS استفاده و نتایج حاصل از آن با روشهای پنمن مانتیث و تشت تبخیر مقایسه گردید. نتایج بیانگر آن بود که در روش SEBS نیاز آبی محصول ذرت در تاریخ 3/7/2010 برابر 14/8 میلی متر در روز و در تاریخ 30/11/2015 برابر 09/1 میلی متر در روز و در روش پنمن مانتیث در تاریخ 19/7/2013 برابر 94/9 میلی متر در روز و در تاریخ 30/11/2015 برابر 12/3 میلی متر در روز که به ترتیب بیشترین و کمترین میزان تبخیر و تعرق واقعی را دارا می باشد. روش SEBS نیز در مقایسه با تشت تبخیر بیشترین میزان خطا با RMSE برابر با 466/1 و MAD برابر با 325/1 و در مقایسه با روش پنمن مانتیث کمترین میزان خطا را با RMSE برابر با 199/1 و MAD برابر با 947/0 دارا است. همچنین با بررسی مقادیر ضریب تعیین مشخص گردید که روش SEBS بیشترین ضریب تعیین (8677/0) را با روش پنمن مانتیث و بعدازآن با روش تشت تبخیر (8247/0) دارا است.
مقاله پژوهشی
مریم صادقی؛ هومن مرادپور؛ مهدی بابایی؛ حسین فتحیان
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1400، صفحه 17-32
چکیده
آتشسوزی در جنگلها باعث نابودی بخش عظیمی از منابع طبیعی منطقه جنگلی کهگیلویه و بویراحمد شده است. هدف تهیه نقشه خطر آتشسوزی، با استفاده از معیارها و زیر معیارهای توپوگرافی (شیب، فاصله از رودخانه، ارتفاع، جهت شیب)، معیار فیزیکی (نوع پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی، رطوبت خاک)، معیار انسانی (فاصله از راهها، فاصله از روستا) و معیار اقلیم ...
بیشتر
آتشسوزی در جنگلها باعث نابودی بخش عظیمی از منابع طبیعی منطقه جنگلی کهگیلویه و بویراحمد شده است. هدف تهیه نقشه خطر آتشسوزی، با استفاده از معیارها و زیر معیارهای توپوگرافی (شیب، فاصله از رودخانه، ارتفاع، جهت شیب)، معیار فیزیکی (نوع پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی، رطوبت خاک)، معیار انسانی (فاصله از راهها، فاصله از روستا) و معیار اقلیم (میانگین دمای سالانه، بارش، رطوبت نسبی و جهت باد غالب) است که وابستگی میان معیارها با استفاده از تکنیک دیماتل تعیین شد. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه تمامی معیارها و زیر معیارها در نرمافزار سوپردسیژن وزن دهی شدند و سپس لایهها فازی سازی شده و در محیط GIS نقشه نهایی پتانسیل خطر آتشسوزی تهیه گردید. درنتیجه از بین معیارها، معیار توپوگرافی (0.423)، دارای وزن بالا و وزن معیار انسانی، زیستشناختی و اقلیم به ترتیب از راست به چپ (0.257)، (0.194) و (0.124) دارند. درصد مساحت نقشههای فازی شده با عملگر فازی برای طبقه پتانسیل آتشسوزی بالا به ترتیب؛ عملگرپروداکت ( PRODUCT ) 5 درصد، AND68/35، Gamma 82/ 34 و عملگر SUM84/34 درصد است. همچنین مدل فایر ریسک با استفاده از تصاویر لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی، شیب و جهت شیب برای منطقه تهیه شد. درنهایت با استفاده از دادههای نقطهای آتشسوزی برای 4 سال (93-96) تهیه گردید. مقایسه نتایج حاصل از نقشه مکانی ( FUZZY-ANP )و نقشه رستری ( FIRE RISK ) بدستآمده از دادههای نقطهای آتشسوزیهای رخداده در منطقه جنگلی، تطابق بالایی با مناطق پرخطر در نقشه نهایی پتانسیل خطر آتش سوزی دارد.
مقاله پژوهشی
هوشنگ سیفی؛ خلیل ولیزاده کامران؛ مهدی بابائی؛ انسیه شهابی
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1400، صفحه 33-50
چکیده
بررسی تغییرات کاربری اراضی با توجه به تأثیرات قابل ملاحظهای که این پدیده بر روی زندگی انسان و همچنین محیطزیست دارد، امری لازم و ضروری بهنظر میرسد. درحال حاضر، سنجشازدور بهعنوان منبعی ایدهآل امکانات لازم و کافی را جهت آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از زمین، از طریق استخراج و بهروزرسانی نقشههای پوشش ...
بیشتر
بررسی تغییرات کاربری اراضی با توجه به تأثیرات قابل ملاحظهای که این پدیده بر روی زندگی انسان و همچنین محیطزیست دارد، امری لازم و ضروری بهنظر میرسد. درحال حاضر، سنجشازدور بهعنوان منبعی ایدهآل امکانات لازم و کافی را جهت آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از زمین، از طریق استخراج و بهروزرسانی نقشههای پوشش زمین در اختیار کاربران قرار میدهد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات کاربری اراضی بهروش طبقهبندی شیءگرا در حوضه آبریز قوچان- شیروان، واقع در بین استانهای خراسان شمالی و خراسان رضوی طی سالهای 1377 تا 1397 انجام شد. بدین منظور ابتدا تصاویرسنجندههای TM و OLI ماهواره لندست 5 و 8، برای سالهای مورد نظر تهیه شده و از طریق این تصاویر نقشههای پوشش زمین منطقه مورد مطالعه با روش طبقهبندی شیءگرا در شش کلاس مناطق مسکونی، اراضی آبی، اراضی دیم، اراضی آیش، سطوح آبی و مرتع بهدست آمد. در نهایت از طریق نقشههای کاربری اراضی بهدستآمده، تغییرات پوشش زمین طی سالهای مورد مطالعه از جهات کمیت مساحتی، توزیع مکانی و روند تغییرات با استفاده از مدل LCM مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که در طی بازه زمانی مورد مطالعه کاربریهای آیش و اراضی دیم دارای روند کاهشی و کاربریهای مسکونی، اراضی آبی، مرتع و سطوح آبی دارای روند افزایشی میباشند؛ بهگونهای که بیشترین تغییرات مربوط به کاربری دیم با 23729 هکتار کاهش، و کاربری مرتع با 35935 هکتار افزایش، از جمله تغییرات اساسی در منطقه مورد مطالعه می باشد.
مقاله پژوهشی
جعفر جعفرزاده؛ سید محمد حسنی تبار
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1400، صفحه 51-66
چکیده
دمای سطح زمین شامل خاک، آب، برف و پوشش گیاهی از جمله متغیرهایی است که در دامنه وسیعی از مطالعات و تحقیقات علوم زمین و محیط زیست کاربرد دارد. معمولاً دمای سطح زمین به صورت نقطه ای در تعداد محدودی از نقاط که عموماً ایستگاه های اندازه گیری می باشند، مورد پایش قرار می گیرد. در مواقعی که توزیع مکانی دمای سطح در پهنه وسیع و به طور همزمان مورد ...
بیشتر
دمای سطح زمین شامل خاک، آب، برف و پوشش گیاهی از جمله متغیرهایی است که در دامنه وسیعی از مطالعات و تحقیقات علوم زمین و محیط زیست کاربرد دارد. معمولاً دمای سطح زمین به صورت نقطه ای در تعداد محدودی از نقاط که عموماً ایستگاه های اندازه گیری می باشند، مورد پایش قرار می گیرد. در مواقعی که توزیع مکانی دمای سطح در پهنه وسیع و به طور همزمان مورد نیاز است، فن آوری سنجش از دور دارای قابلیت های بسیاری می باشد. با توجه به توانمندی تکنیک های سنجش از دوری در مطالعات خصوصیات فیزیکی سطح زمین، در این تحقیق، جهت ارزیابی ارتباط بین دمای سطح زمین و نوع کاربری اراضی ، با استفاده از تصویر Landsat8-TIRS ، اقدام به محاسبه دمای سطح زمین به روش Split Window و استخراج الگوی کاربری اراضی به روش طبقه بندی شیگرا در منطقهای به وسعت 33/2218 کیلومتر مربع، واقع در شمالغرب ایران شد. نتایج بدست آمده حاوی این مطلب است که دمای سطح زمین به شدت از رطوبت سطحی و تراکم پوشش گیاهی تأثیر می پذیرد، بطوریکه سطوحی که دارای رطوبت کم و پوشش گیاهی کم تراکم باشند، بیشترین دما را بر روی تصاویر حرارتی از خود نشان می دهند. در منطقه مورد مطالعه، زمین های بایر با دمای 9/33 درجه سانتیگراد و سطوح آبی مانند؛ دریاچه پشت سد مخزنی، با دمای 11/27 سانتیگراد، به ترتیب دارای بیشترین و کمترین دمای سطح، در بین کاربری های موجود، هستند. نتایج این تحقیق برای برنامه ریزی های محیطی و زیست محیطی قابل استفاده میباشد.
مقاله پژوهشی
حسن امامی؛ آرش رحمانی زاده
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1400، صفحه 67-91
چکیده
در این تحقیق، یک رویکرد ترکیبی از داده های سنجش از دور و کتابخانه طیفی جهت برآورد گسیلمندی سطح پیشنهاد گردیده است که بر روی هر سنجنده اپتیکی قابل اجراست. روش پیشنهادی نه تنها گسیلمندی سطح را بصورت تابعی از انعکاس عوارض مختلف سطح تخمین میزند، بلکه توابع پاسخ طیفی باندهای حرارتی و انعکاسی را در برآورد گسیلمندی سطح مد نظر قرار می-دهد. ...
بیشتر
در این تحقیق، یک رویکرد ترکیبی از داده های سنجش از دور و کتابخانه طیفی جهت برآورد گسیلمندی سطح پیشنهاد گردیده است که بر روی هر سنجنده اپتیکی قابل اجراست. روش پیشنهادی نه تنها گسیلمندی سطح را بصورت تابعی از انعکاس عوارض مختلف سطح تخمین میزند، بلکه توابع پاسخ طیفی باندهای حرارتی و انعکاسی را در برآورد گسیلمندی سطح مد نظر قرار می-دهد. روش پیشنهادی بر روی تصویری از لندست 8 اجرا شد و گسیلمندی حاصل با دو محصول گسیلمندی سنجنده استر مقایسه و اعتبارسنجی شد. نتایج نشان داد که گسیلمندی حاصل از روش پیشنهادی در باند 10 حرارتی لندست 8 در مقایسه با محصول گسیلمندی متناظر تصویر بررسی اول و دوم سنجنده استر به ترتیب دارای خطای 0.76% و 0.75% با در نظر گرفتن پارامتر ریشه میانگین مربعات خطا می باشد، همچنین این خطا در باند 11 حرارتی به ترتیب دارای مقدار 1.49% و 1.06% محاسبه گردید. خطای بیشتر در باند حرارتی 11 می تواند مربوط به اختلاف نسبتاً زیاد در تابع پاسخ طیفی و رنج طیفی و طول موج موثر بین باند 11 لندست 8 و باند 14 استر باشد. نتایج این تحقیق، گسیلمندی سطح را بصورت تابعی از بازتاب باندهای انعکاسی محاسبه کرده و گسیلمندی سطح در هر پیکسیل متناسب با بازتاب انعکاسیش مقدار گسیلمندی خاص خود را دارد که متفاوت از پیکسیلهای مجاورش است در حالیکه در روش قبلی برای گروهی از پیکسلها که مقادیر ثابتی از ضریب گسیل تعلق میگرفت و گسیلمندی سطح بصورت مقدار ثابت و گسسته در هر منطقهای از تصویر محاسبه میگردید.
مقاله پژوهشی
معصومه اکبرپور؛ بختیار فیضی زاده؛ اکبر اصغری زمانی
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1400، صفحه 93-111
چکیده
هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل همبستگی مکانی امنیت اجتماعی با شاخص های طراحی شهری در بافت های مدرن و قدیمی این شهر ارومیه است. شهرارومیه بدلیل داشتن ابعاد گوناگونی از منظر طراحی شهری و نیز حضور ملیت های متفاوت، اهمیت برسی امنیت دو چندان می باشددر این راستا کیفیت ابنیه، جمعیت، تعداد طبقات و کاربری هایی که در آنها جرایم در کلانتری ثبت شده ...
بیشتر
هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل همبستگی مکانی امنیت اجتماعی با شاخص های طراحی شهری در بافت های مدرن و قدیمی این شهر ارومیه است. شهرارومیه بدلیل داشتن ابعاد گوناگونی از منظر طراحی شهری و نیز حضور ملیت های متفاوت، اهمیت برسی امنیت دو چندان می باشددر این راستا کیفیت ابنیه، جمعیت، تعداد طبقات و کاربری هایی که در آنها جرایم در کلانتری ثبت شده است به عنوان معیار در نظر گرفته شده است. در این تحقیق از داده های جرایم ارائه شده توسط کلانتری های شهر و نیز داده های شهری استفاده شده است. کلیه پیش پردازش داده ها و استانداردسازی معیارها در نرم افزار GIS به منظور انجام تحلیل های مکانی انجام شده است. در ادامه با روش تحلیل سلسله مراتبی چند متغیره و با استفاده از نرم افزارSuper Decision، برای هرکدام از معیارها وزن تعیین کرده و با اعمال وزنها در نقشه های استاندارد شده در GIS و در نهایت با ادغام نقشه های فازی وزن دار با عملگرAND نقشه امنیت شهر ایجاد شد. نتیجه تحقیق را روی بافت های جدید و قدیمی مورد ارزیابی قرار دادیم و با نقشه پراکندگی جرایم مقایسه کرده که بر طبق نتایج بدست آمده، با توسعه بافت های جدید امنیت اجتماعی نیز بیشتر شده است.و منطقه4 شهری در قسمت مرکزی شهر با بافت فرسوده کمترین میزان امنیت را نشان می دهد.