نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جعفر جعفرزاده ¹
• سید محمد حسنی تبار ²

¹ گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی- دانشکده علوم اجتماعی- دانشگاه محقق اردبیلی

² دانشگاه هراز آمل

چکیده

دمای سطح زمین شامل خاک، آب، برف و پوشش گیاهی از جمله متغیرهایی است که در دامنه وسیعی از مطالعات و تحقیقات علوم زمین و محیط زیست کاربرد دارد. معمولاً دمای سطح زمین به صورت نقطه ای در تعداد محدودی از نقاط که عموماً ایستگاه های اندازه گیری می باشند، مورد پایش قرار می گیرد. در مواقعی که توزیع مکانی دمای سطح در پهنه وسیع و به طور همزمان مورد نیاز است، فن آوری سنجش از دور دارای قابلیت های بسیاری می باشد. با توجه به توانمندی تکنیک های سنجش از دوری در مطالعات خصوصیات فیزیکی سطح زمین، در این تحقیق، جهت ارزیابی ارتباط بین دمای سطح زمین و نوع کاربری اراضی ، با استفاده از تصویر Landsat8-TIRS ، اقدام به محاسبه دمای سطح زمین به روش Split Window و استخراج الگوی کاربری اراضی به روش طبقه بندی شی‌گرا در منطقه‌ای به وسعت 33/2218 کیلومتر مربع، واقع در شمالغرب ایران شد. نتایج بدست آمده حاوی این مطلب است که دمای سطح زمین به شدت از رطوبت سطحی و تراکم پوشش گیاهی تأثیر می پذیرد، بطوریکه سطوحی که دارای رطوبت کم و پوشش گیاهی کم تراکم باشند، بیشترین دما را بر روی تصاویر حرارتی از خود نشان می دهند. در منطقه مورد مطالعه، زمین های بایر با دمای 9/33 درجه سانتیگراد و سطوح آبی مانند؛ دریاچه پشت سد مخزنی، با دمای 11/27 سانتیگراد، به ترتیب دارای بیشترین و کمترین دمای سطح، در بین کاربری های موجود، هستند. نتایج این تحقیق برای برنامه ریزی های محیطی و زیست محیطی قابل استفاده می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• سنجش از دور
• دمای سطح زمین
• کاربری اراضی
• Landsat8-TIRS
• SplitWindow
• طبقه بندی شی گرا

عنوان مقاله [English]

Application of remote sensing in extracting ground surface temperature and examining its compliance with land use patterns

نویسندگان [English]

• Jafar Jafarzadeh ¹
• Seyed Mohammad Hassanitabar ²

¹ Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University

² Haraz University Amol

چکیده [English]

Surface temperature, including soil, water, snow, and vegetation, are among the variables used in a wide range of earth science and environmental studies. Ground surface temperature is usually monitored at a point in a limited number of points, which are usually measuring stations. When spatial distribution of surface temperature over a wide area and simultaneously is required, remote sensing technology has many capabilities. Due to the capability of remote sensing techniques in the study of physical properties of the earth, in this study, to evaluate the relationship between surface temperature and land use, using the Landsat8-TIRS image, the surface temperature was calculated using the Split Window method. And the land use pattern was extracted by object-oriented classification method in an area of 22218.33 square kilometers, located in northwestern Iran. The results show that the surface temperature is strongly affected by surface moisture and vegetation density, so that surfaces with low humidity and low density vegetation show the highest temperature on thermal images. In the study area, barren lands with a temperature of 33.9 ° C and water levels such as; The lakes behind the reservoir dam, with a temperature of 27.11 ° C, have the highest and lowest surface temperatures, respectively, among the existing land uses. The results of this research can be used for environmental planning.

کلیدواژه‌ها [English]

• Remote Sensing
• Surface Temperature
• Land Use
• Landsat8-TIRS
• SplitWindow
• Object Oriented Classification