نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مریم صادقی ¹
• هومن مرادپور ²
• مهدی بابایی ²
• حسین فتحیان ³

¹ کارشناسی ارشد سنجش از دور و دانشگاه تبریز

² کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز

³ استادیار گروه مهندسی منابع آب ، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

چکیده

آتش‌سوزی در جنگل‌ها باعث نابودی بخش عظیمی از منابع طبیعی منطقه جنگلی کهگیلویه و بویراحمد شده است. هدف تهیه نقشه خطر آتش‌سوزی، با استفاده از معیارها و زیر معیارهای توپوگرافی (شیب، فاصله از رودخانه، ارتفاع، جهت شیب)، معیار فیزیکی (نوع پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی، رطوبت خاک)، معیار انسانی (فاصله از راه‌ها، فاصله از روستا) و معیار اقلیم (میانگین دمای سالانه، بارش، رطوبت نسبی و جهت باد غالب) است که وابستگی میان معیارها با استفاده از تکنیک دیماتل تعیین شد. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه تمامی معیارها و زیر معیارها در نرم‌افزار سوپردسیژن وزن دهی شدند و سپس لایه‌ها فازی سازی شده و در محیط GIS نقشه نهایی پتانسیل خطر آتش‌سوزی تهیه گردید. درنتیجه از بین معیارها، معیار توپوگرافی (0.423)، دارای وزن بالا و وزن معیار انسانی، زیست‌شناختی و اقلیم به ترتیب از راست به چپ (0.257)، (0.194) و (0.124) دارند. درصد مساحت نقشه‌های فازی شده با عملگر فازی برای طبقه پتانسیل آتش‌سوزی بالا به ترتیب؛ عملگرپروداکت ( PRODUCT ) 5 درصد، AND68/35، Gamma 82/ 34 و عملگر SUM84/34 درصد است. همچنین مدل فایر ریسک با استفاده از تصاویر لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی، شیب و جهت شیب برای منطقه تهیه شد. درنهایت با استفاده از داده‌های نقطه‌ای آتش‌سوزی برای 4 سال (93-96) تهیه گردید. مقایسه نتایج حاصل از نقشه مکانی ( FUZZY-ANP )و نقشه رستری ( FIRE RISK ) بدست‌آمده از داده‌های نقطه‌ای آتش‌سوزی‌های رخ‌داده در منطقه جنگلی، تطابق بالایی با مناطق پرخطر در نقشه‌ نهایی پتانسیل ‌خطر آتش سوزی دارد.

کلیدواژه‌ها

• دیماتل
• پتانسیل خطر آتش‌سوزی
• کهگیلویه و بویراحمد
• فازی ای ان پی

عنوان مقاله [English]

Application of remote sensing and GIS in mapping the potential of forest fire risk

نویسندگان [English]

• maryam sadeghi ¹
• HOOMAN Moradpour ²
• MAHDI BABAIE ²
• Hosain Fathian ³

¹ Master of Remote Sensing and University of Tabriz

² MSc. of remote sensing and GIS, Faculty of Planning and Environmental Sciences of Tabriz University, I.R.Iran

³ Assistant Prof, Department of Water Resources Engineering, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Ahvaz Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

Fires, in the forests and parks become causative to fall away to natural resources largeness of locale sector Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad forests. The purpose of this research is, Forest fire risk zone mapping using utilization from of topography criteria and sub‌‌ criteria (slope, distance from the river, height, direction of inclination), Physical (type of vegetation, vegetation density, soil moisture), human (distance from roads, distance from the village), and climate (average annual temperature, precipitation, relative humidity, and windiness direction), that criterions connection became distinctive relationship between criteria Fuzzy DEMATEL technique. Network analysis process, was used to weighting all parameters in Super Decision software. by fuzzy logic method, maps is fuzzed, and in the GIS environment getting Forest fire risk zone final mapping. results of this study expressing that among of the criteria, was the topographic criteria (0.423) and the between sub-criteria's t slope map is high weight and human criteria, biological and climatic getting from right to left value of%0.257, %0.194 and%0.124. the percentage area classification mapping forest fire potential by Boolean operator for is in series, PRODUCT PROCESSOR value of 5%, AND 35.68%, Gamma 34.82%, and SUM 34.84%. Too model FIRE RISK using images Landsat 8, digital elevation model, slope and windiness direction provide for the region. Fire classification map was prepared using fire point data for 4 years (93-96).Comparing its results with the results of the FUZZY ANP model and FIRE RISK indicates a high degree of compliance in areas with high fire risk.

کلیدواژه‌ها [English]

• Dimatel
• Fire Hazard Potential
• Kohgiluyeh and Boyerahmad
• Fuzzy ENP