سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
حامد بهره ور؛ اکبر اصغری زمانی؛ بختیار فیضی زاده
چکیده
زلزله پدیده طبیعی هست که بهطور جدی جوامع شهری را تهدید میکند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاباوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با ...
بیشتر
زلزله پدیده طبیعی هست که بهطور جدی جوامع شهری را تهدید میکند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاباوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با زلزله اتخاذ شود و از آثار آسیب و تلفات احتمالی با اقدامات پیشگیرانه کاسته شود. مولفه های مورد استفاده در این پژوهش، مولفه محیطی و کالبدی می باشد، که در محیط GIS اقدام به سطح بندی بر اساس نتایج حاصل از فرایند تحلیلهای فضایی وترکیب مدلهای تصمیمگیری با تلفیق لایه های موثر در تاب آوری، و همچنین استخراج نقشه کلی تاب آوری محدوده مورد مطالعه شده است که بر اساس نتایج تحلیل ها مشخص شده است که 6832.18 هکتار از کل مناطق تبریز دارای سطح تابآوری بالا و 11546.88 هکتار دارای سطح تاب آوری نسبتا بالا،2473.53 دارای تاب آوری نسبتا پایین ،1904.63 هکتار دارای تاب آوری پایین و 1102.39 هکتار دارای تاب آوری بسیار پایین میباشند.و آسیب پذیری و عدم تابآوری مناسب مناطق ده گانه به ترتیب بدین قرار می باشد: مناطق دارای تاب اوری پایین به ترتیب 4، 10 ، 3 ، 1 ، 2، 5 ، 7 ، 8، 6 ، 9 می باشند.
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
ایرج تیموری؛ حسن محمود زاده؛ علی اسمعیلزاده لاله
چکیده
گرد و غبار سطوح مختلف در شهر می تواند شاخص مناسبی از حضور این فلزات سنگین در سطح شهر باشد . هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل فضایی آلودگی فلزات سنگین گرد و غبار سطح در محدوده شمالغرب شهر تبریز است. بدین منظور از شاخص موران ، تحلیل تکه های داغ و آزمون آنوا در نرم افزار های Arc Gis10.8 و Spss20 استفاده شد. فلزات سنگین مورد مطالعه شامل، سرب ، کروم ، منگنز، ...
بیشتر
گرد و غبار سطوح مختلف در شهر می تواند شاخص مناسبی از حضور این فلزات سنگین در سطح شهر باشد . هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل فضایی آلودگی فلزات سنگین گرد و غبار سطح در محدوده شمالغرب شهر تبریز است. بدین منظور از شاخص موران ، تحلیل تکه های داغ و آزمون آنوا در نرم افزار های Arc Gis10.8 و Spss20 استفاده شد. فلزات سنگین مورد مطالعه شامل، سرب ، کروم ، منگنز، روی ، مس و آهن بودند. بدین منظور از 12 ایستگاه در سطح محدوده نمونه برداری شد. پس از آماده سازی اولیه با استفاده از طیف سنج جذب اتمی غلظت فلزات سنگین در نمونه ها بدست آمد. یافته ها نشان داد که توزیع فضایی آلودگی های فلزات سنگین از الگوی خوشه ای تبعیت می کند بدر تحلیل شاخص موران بالاترین نمره z بدست آمده به ترتیب برابر با 24/204 و 12/140 برای فلز روی و مس می باشد که تمرکز فضایی شدید این دو عنصر آلاینده را در فضای محدوده مورد مطالعه نشان می دهد. یافته های مربوط به آزمون آنوا نیز نشان داد که میزان آلودگی فلزات سنگین با نوع کاربری تغییر می کند. در واقع می توان گفت توزیع فضایی آلودگی های فلزات سنگین در ارتباط با نوع کاربری شهری فرق می کند. بیشترین آلودگی های مشاهده شده در کاربری های تجاری- خدماتی ، اداری و انتظامی بودند.
حامد بهره ور؛ اکبر اصغری زمانی؛ بختیار فیضی زاده
چکیده
زلزله پدیده طبیعی هست که بهطور جدی جوامع شهری را تهدید میکند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاباوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با ...
بیشتر
زلزله پدیده طبیعی هست که بهطور جدی جوامع شهری را تهدید میکند، در این میان شهر تبریز یا توجه یه موقعیت قرار گبری آن در کمربند زلزله خیز کشور مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. این پژوهش میزان تاباوری کالبدی – محیطی شهر تبریز در مواجهه با زلزله با روش FAHP مورد بررسی قرارداده تا با کسب اطلاعات، تدابیر مفیدی در مواجهه با زلزله اتخاذ شود و از آثار آسیب و تلفات احتمالی با اقدامات پیشگیرانه کاسته شود. مولفه های مورد استفاده در این پژوهش، مولفه محیطی و کالبدی می باشد، که در محیط GIS اقدام به سطح بندی بر اساس نتایج حاصل از فرایند تحلیلهای فضایی وترکیب مدلهای تصمیمگیری با تلفیق لایه های موثر در تاب آوری، و همچنین استخراج نقشه کلی تاب آوری محدوده مورد مطالعه شده است که بر اساس نتایج تحلیل ها مشخص شده است که 6832.18 هکتار از کل مناطق تبریز دارای سطح تابآوری بالا و 11546.88 هکتار دارای سطح تاب آوری نسبتا بالا،2473.53 دارای تاب آوری نسبتا پایین ،1904.63 هکتار دارای تاب آوری پایین و 1102.39 هکتار دارای تاب آوری بسیار پایین میباشند.و آسیب پذیری و عدم تابآوری مناسب مناطق ده گانه به ترتیب بدین قرار می باشد: مناطق دارای تاب اوری پایین به ترتیب 4، 10 ، 3 ، 1 ، 2، 5 ، 7 ، 8، 6 ، 9 می باشند.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
سمیرا اسماعیلی
دوره 2، شماره 3 ، شهریور 1401، ، صفحه 23-1
چکیده
با توسعه شهری نشینی و دخالت بیرویه انسانها در محیطزیست، مقادیر زیادی از مساحت مناطق کشاورزی و جنگلی جای خود را به خانهها، مناطق صنعتی و دیگر زیرساختها دادهاند. یکی از آثار منفی صنعتی شدن، افزایش شدید دمای شهرها و ایجاد تفاوت دمایی بین نقاط شهری و مناطق اطراف شهرها گردیده است که این پدیده بهعنوان جزیره حرارتی شناخته میشود. ...
بیشتر
با توسعه شهری نشینی و دخالت بیرویه انسانها در محیطزیست، مقادیر زیادی از مساحت مناطق کشاورزی و جنگلی جای خود را به خانهها، مناطق صنعتی و دیگر زیرساختها دادهاند. یکی از آثار منفی صنعتی شدن، افزایش شدید دمای شهرها و ایجاد تفاوت دمایی بین نقاط شهری و مناطق اطراف شهرها گردیده است که این پدیده بهعنوان جزیره حرارتی شناخته میشود. هدف اصلی این پژوهش برآورد دمای سطح زمین و بررسی آثار شهرنشینی بر روی حرارت سطح زمین در شهر تبریز میباشد ک برای این هدف، از دادههای ماهوارهای و سنجش از راه دور به دلیل پوشش وسیعی که دارند؛ استفادهشده است. در این روش با استفاده از اطلاعات یک باند حرارتی(ماهواره لند ست ۸) دمای سطح زمین محاسبه گردیده است و پس از انطباق با نقشه ی کاربری اراضی، دمای کاربریهای مختلف شهر تبریز برآورد شده است. نتایج پژوهش میدهد که بین تغییرات مکانی-زمانی شهرها(ازجمله تغییر کاربریها و کاهش توده پوشش گیاهی) در شهر تبریز و افزایش دمای سطح زمین ارتباط مستقیمی وجود دارد و تصاویر ماهوارهای(سنجش از راه دور) ابزار بسیار مناسبی در جهت ارزیابی حرارت و دمای سطح زمین میباشند
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
ابوالفضل قنبری؛ احمد نیکدل
دوره 2، شماره 2 ، خرداد 1401، ، صفحه 71-53
چکیده
امروزه مشکل پارکینگ یکی از معضلهای اساسی شهرهای پرتردد هست. چراکه با افزایش جمعیت شهری و تعداد خودروها، میزان نیاز به پارکینگ چند برابر شدهاست. از یکسوگسترش میزان استفاده از وسایل نقلیه شخصی باعث افزایش تولید آلودگیهای جوی و زیستمحیطی با افزایش مصرف سوختهای تجدید ناپذیر و از سویی سبب افزایش هدر رفت زمان مفید افراد جامعه ...
بیشتر
امروزه مشکل پارکینگ یکی از معضلهای اساسی شهرهای پرتردد هست. چراکه با افزایش جمعیت شهری و تعداد خودروها، میزان نیاز به پارکینگ چند برابر شدهاست. از یکسوگسترش میزان استفاده از وسایل نقلیه شخصی باعث افزایش تولید آلودگیهای جوی و زیستمحیطی با افزایش مصرف سوختهای تجدید ناپذیر و از سویی سبب افزایش هدر رفت زمان مفید افراد جامعه در بین سفرهای غیرضروری شدهاست. با توجه به ماهیت موضوع، تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی_تحلیلی هست. شیوه جمعآوری دادهها و اطلاعات اسنادی و میدانی هست در این پژوهش سامانهای هوشمند تحتوب برای جستجو و مسیریابی پارکینگ مناسب و کاهش مشکلات ناشی از آن در سطح شهر تبریز ارایه شده است. این سامانه در دو سطح مدیریت جامع پارکینگها و مدیریت داخلی پارکینگ محلی تحتوب و یک بخش اصلی کاربردی پارکینگ یاب مبتنی بر Mobile GIS طراحیشده است. برای جمعآوری و دریافت دادههای مورداستفاده در این پژوهش از سامانه Web GIS، OSM (Open Street Map) استفاده شدهاست و نرمافزار اندروید استودیو (Android Studio) جهت پردازش دادهها و طراحی برنامه پیشنهادی به کار گرفته شده است. کاربران با استفاده از برنامه به پایگاه داده پارکینگها متصل شده و با واردکردن وزنهای معیارها بر اساس میزان اهمیت هریک اقدام به یافتن مناسبترین پارکینگ میکنند همچنین امکان جستجوی خودکار با تنظیمات از پیش تنظیم شده نیز وجود دارد. درنهایت مسیر رسیدن به پارکینگ درروی نقشه و بهصورت صوتی و گراف برای کاربر نمایش داده میشود. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که برنامه پیشنهادی باعث کاهش مشکل کاربران دریافتن پارکینگ و همچنین تأثیر قابلتوجهی در کاهش میزان سوخت مصرفی و درنتیجه آلودگی هوا شده است.
سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
احمد نیکدل منور؛ بختیار فیضی زاده
دوره 2، شماره 2 ، خرداد 1401، ، صفحه 106-89
چکیده
امروزه، فرونشست یک خطر زمینی ناشی از فعالیت انسانی و طبیعی در سراسر جهان است و در بسیاری از کشورها نیاز به بررسی دقیق دارد(به عنوان مثال ایالات متحده آمریکا، انگلستان، استرالیا، چین، مصر، فرانسه، آلمان، هند، ایران، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، لهستان، عربستان سعودی، سوئد و هلند). لازم به ذکر است که در بیش از 150 کشور و منطقه در سراسر جهان رویدادهای ...
بیشتر
امروزه، فرونشست یک خطر زمینی ناشی از فعالیت انسانی و طبیعی در سراسر جهان است و در بسیاری از کشورها نیاز به بررسی دقیق دارد(به عنوان مثال ایالات متحده آمریکا، انگلستان، استرالیا، چین، مصر، فرانسه، آلمان، هند، ایران، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، لهستان، عربستان سعودی، سوئد و هلند). لازم به ذکر است که در بیش از 150 کشور و منطقه در سراسر جهان رویدادهای فرونشست مشاهده شده است. امروزه، نواحی تحت تأثیر فرونشست از دیدگاههای مختلف مربوط به مسائل اجتماعی-اقتصادی، زیستمحیطی و حفاظتی یک نگرانی بزرگ است. تحقیق حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و روش پژوهش توصیفی -تحلیلی هست. در این پژوهش از منابع اسنادی و کتابخانهای و تصاویر ماهوارهای استفاده شده است. در پژوهش حاضر با ترکیب سیستم اطلاعات جغرافیایی و سیستمهای تصمیمگیری چندمعیاره اقدام به پهنهبندی پتانسیل خطر وقوع مخاطره فرونشست در محدوده شهرستان تبریز شد. بعد از بررسی پیشینه تحقیق و پژوهش های انجام شده، یازده عامل موثر در وقوع مخاطره فرونشست: بارندگی،شیب، تبخیر، زمینشناسی، کاربری اراضی، ارتفاع رواناب، فاصله ازگسل، تراکم شبکه زهکشی، فاصله از رودخانه، شاخص پوشش گیاهی و عمق آبهای زیرزمینی مشخص و با استفاده از فرایند ANP وزن دهی شدند. بعد از استانداردسازی لایهها در محیط نرمافزار ArcGIS همه شاخص با تابع Weighted Overlay تلفیق شد. باتوجه به بررسی نتایج حاصل شده، از مجموع آبادی های قرارگرفته شده در داخل منطقه مطالعه،20درصد آبادیها دارای پتانسیل فرونشست بسیار زیاد، 36 درصد دارای پتانسسل خطرزیاد، 18 درصد دارای پتانسیل خطر متوسط، 14 درصد دارای پتانسیل خطرکم و 12 در صد نیز در محدوده پتانسیل فرونشست خیلی کم قرار دارد. همچنین بررسی مکانگزینی شهرهای واقع شده در منطقه نیز نشان میدهد که بطور متوسط، شهرها در نواحی دارای پتانسیل وقوع متوسط تا بسیار زیاد وقوع فرونشست جای گرفته است.