بررسی تاثیر عوامل مورفولوژیک شهری بر جزایر حرارتی در شهرها نمونه موردی: شهر ارومیه (بازه زمانی 2015 -2021 )

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز،ایران

2 کارشناسی ارشد دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز،ایران

10.22034/rsgi.2023.16594

چکیده

مطالعه جزایر حرارتی و بررسی سازوکار یا مکانیسم های آن در برنامه ریزی شهری اهمیت زیادی دارد. این پدیده سبب می شود تابش ورودی طی روز در لابای ساختار شهری به دام افتاده و در هنگام شب باز تابیده شود و طی آن فراینده سرد شدن دمای طی شب با سرعت کمتری اتفاق می افتد. پژوهش حاضر بدنبال شناسایی عوامل ایجاد جزایر گرمایی در شهر ارومیه و تاثیر انواع کاربری های شهر بر میزان شدت جزایر حرارتی است. بدین منظور از داده های ماهواره ای لندست 8 برای روز و سنجده استر ماهواره ترا برای بازه شب در دو دوره 2015 و 2021 استفاده شد. مورفولوژی شهری با استفاده از فیش نت های 100 متر در 100 مطابق با شاخص مورفولوژی شهری استخراج گردید. همچنین از الگوریتم رفرنس چنل برای استخراج دمای سطح زمین استفاده شد. نهایتا از رگرسیون جنگل تصادفی برای بررسی میزان اثر هر کدام متغیرها استفاده شد. یافته های مدل رگرسیون جنگل تصادفی در بالاترین حالت توانست 72 درصد از رفتار پدیده جزیره حرارتی شهر ارومیه را طی بازه روز در تابستان 2021 برآورد کند. کمترین حالت برآورد کنندگی مدل برای بازه شب تابستان 2015 با 55 درصد می باشد. ضریب اهمیت متغیرهای شاخص مورفولوژی شهری در مدل بدست آمده رگرسیونی متفاوت بوده ولی برای بازه شب مهمترین متغیر اثر گذار در تابستان 2015 ، نور شب با ضریب اهمیت 92/25 و در تابستان 2021 شاخص پوشش گیاهی با ضریب اهمیت 46/32 بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the impact of urban morphological factors on thermal islands in cities, a case study: Urmia city (2021-2015 period)

نویسندگان [English]

  • Iraj Teimouri 1
  • Akbar Asghari Zamani 1
  • Shabnam Torabi 2
  • تاریخ دریافت: 12 اردیبهشت 1402
  • تاریخ بازنگری: 06 تیر 1402
  • تاریخ پذیرش: 06 تیر 1402