نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهدی قنواتی ¹
• عباس معروف نژاد ²

¹ 1-کارشناسی‌ارشد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحدماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران

² دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران

چکیده

امروزه اصلی‌ترین عامل بحران‌های جوامع شهری، ریشه در نابرابری‌های اجتماعی و کمبود عدالت فضایی است. وجود چنین نابرابری ها و نبود یک برنامه منسجم برای نقش بیشتر تاب‌آوری در ساکنان نواحی مختلف یک شهر به تشدید موضوع منجر شده است. نظربه اهمیت‌ موضوع هدف این پژوهش ارزیابی تاب آوری محلات شهری با رویکرد عدالت فضایی در بندرامام ‌خمینی(ره) است. . نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق، پیمایشی- ارزیابی با تاکید بر پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری شامل ساکنان23 محله بندر امام خمینی(ره) بوده که حجم نمونه تعیین شده429 نفر است. به‌ منظور بررسی‌ نرمال‌بودن توزیع ‌داده‌ها از آزمون کلموگروف-‌اسمینروف و برای تاییدحجم نمونه انتخاب شده از شاخص KMO و آزمون بارتلت و برای وزن دهی و رتبه‌بندی متغیرها از تکنیک AHP فازی استفاده شده است. نتایج پژوهش بااستفاده از تکنیک AHP فازی برای شاخص‌های چهارگانه تاب‌آوری نشان می‌دهد، شاخص اقتصادی با وزن 2906/0در اولویت اول و شاخص‌های زیربنایی – کالبدی با وزن2782/0، زیست‌محیطی2245/0 و نهادی – اجتماعی2066/0 به ترتیب در اولویت‌های دوم تا چهارم قرار گرفته‌اند. همچنین محله فازیک مفتح‌شمالی با امتیاز 979/ 0 و محله صباغان(کمپB) با امتیاز 591/0 از نظر سطح تاب‌آوری در بین بیست وسه محله بندر امام خمینی(ره) در رتبه اول و آخر قرار گرفته اند.

کلیدواژه‌ها

• تاب‌آوری
• محلات‌شهری
• عدالت‌فضایی
• تکنیک AHP فازی
• بندرامام خمینی(ره)

موضوعات

• جغرافیا و برنامه ریزی شهری

عنوان مقاله [English]

Evaluating the Level of Resiliency of Urban Neighborhoods Using a Spatial Justice Approach (Case study: Bandar-e Imam Khomeyni)

نویسندگان [English]

• Mehdi Ghanavati ¹
• Abbas Maroofnezhad ²

¹ MSc Geography and Urban Planning Department, Mahshahr Branch, Islamic Azad University, Mahshahr, Iran.

² Associate Professor, Geography and Urban Planning Department, Mahshahr Branch, Islamic Azad University, Mahshahr, Iran

چکیده [English]

Today, social inequalities and the lack of spatial justice are the main factors behind urban community crises. These inequalities, compounded with a lack of a coherent program for a growing role of resiliency among residents of various urban areas, have aggravated the above-mentioned crises. The goal of this study was then to evaluate the resiliency of urban neighborhoods using the spatial justice approach in Bandar-e Imam Khomeyni. The study fell under applied research and the methodology was survey-evaluative using a questionnaire. The statistical population of the study consisted of the residents of 23 neighborhoods of Bandar-e Imam Khomeyni, with the sample size being 429 people. To investigate the normality of the data, the Kolmogorov-Smirnov Test, to confirm the volume of the selected sample, the KMO index, and Bartlett’s Test, and to weigh and rank the variables, the fuzzy AHP technique was used. Using the fuzzy AHP technique for the following four indicators, findings showed that the economic indicator (weight of 0.2906), the infrastructure-physical indicator (weight of 0.2782), the environmental indicator (0.2245), and the social-institutional indicator (weight of 0.2066) ranked first to fourth, respectively. Also, the Phase One Neighborhood of Northern Mofatteh (score of 0.979) and the Sabbaghan Neighborhood (Camp B; score of 0.591) ranked first to last from the resiliency point of view, among the 23 neighborhoods of Bandar-e Imam Khomeyni.

کلیدواژه‌ها [English]

• Resiliency
• urban neighborhoods
• spatial justice
• fuzzy AHP technique
• Bandar-e Imam Khomeyni