نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رسول افسری ¹
• احمد نیکدل منور ²

¹ گروه پدافند غیرعامل،دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

² سنجش ازدوروسیستم اطلاعات جغرافیایی.برنامه ریزی و علوم محیطی.دانشگاه تبریز.تبریز.ایران.

چکیده

چالش‌های اساسی در دستیابی به پایداری شهری شامل رخدادهای طبیعی و غیرطبیعی است که می‌تواند آسیب‌های جدی به زیرساخت‌ها و ابعاد مختلف شهرها وارد کند. در سال‌های اخیر، این حوادث خسارات زیادی به زیرساخت‌های شهری وارد کرده‌اند، به‌ویژه در شهرهایی که برنامه‌ریزی مناسبی نداشته و از پشتیبانی فنی کافی برخوردار نیستند. در مقابل، برخی شهرها به‌طور خاص برای پیش‌بینی و مدیریت این مخاطرات طراحی شده‌اند و به عنوان شهرهای تاب‌آور شناخته می‌شوند. تاب‌آوری به معنای توانایی جامعه در تحمل بحران‌ها بدون دریافت خسارات عمده و کاهش کیفیت زندگی است. یکی از ابعاد تاب‌آوری، بعد کالبدی-محیطی است که شامل زیرساخت‌ها و شبکه‌های ارتباطی می‌شود. تهدیدات علیه شهرها به دو دسته طبیعی و انسانی تقسیم می‌شوند و درک نوع و شدت این تهدیدات حیاتی است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی تاب‌آوری کالبدی شبکه ارتباطی در برابر تهدیدات سخت در کلان‌شهر تهران است. این تحقیق با رویکرد توصیفی-تحلیلی و هدف کاربردی-توسعه‌ای انجام شده است. پس از جمع‌آوری معیارهای موثر بر تاب‌آوری کالبدی، وزن‌دهی آن‌ها بر اساس مدل تحلیل سلسله مراتبی انجام شد سپس نقشه پهنه‌بندی تاب‌آوری کالبدی شبکه ارتباطی با استفاده از تحلیل‌ها و توابع فاصله اقلیدسی، فازی، تاپسیس و مجموع ساده وزنی بدست آمد. نتایج نشان می‌دهد که نزدیک به 70 درصد معابر از نظر تاب‌آوری در سطح متوسط به پایین قرار دارند، در حالی که تنها 30 درصد معابر شرایط مطلوبی دارند. نقشه تاب‌آوری نشان می‌دهد که مناطق مرکزی تاب‌آوری کمتری نسبت به مناطق حاشیه‌ای دارند، که این امر در صورت وقوع حوادث طبیعی یا انسانی می‌تواند منجر به تخریب‌های شدید شود.

کلیدواژه‌ها

• تاب‌آوری کالبدی
• شبکه ارتباطی شهری
• پدافند غیرعامل
• کلان‌شهر تهران

موضوعات

• سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

عنوان مقاله [English]

Analysis of physical resilience of urban road network against hard threats with passive defense approach (case study: Tehran metropolis)

نویسندگان [English]

• Rasoul Afsari ¹
• Ahmad Nikdel Monavvar ²

¹ SUPREME NATIONAL DEFENCE UNIVERSITY, Tehran, Iran

² , Department of remotesensing&GIS, Faculty of Planning and Environmental Sciences, University of Tabriz, Tabriz. Iran.

چکیده [English]

The basic challenges in achieving urban sustainability include natural and unnatural events that can cause serious damage to the infrastructure and different dimensions of cities. In recent years, these incidents have caused a lot of damage to urban infrastructure, especially in cities that do not have proper planning and technical support. On the other hand, some cities are specifically designed to anticipate and manage these risks and are known as resilient cities. Resilience means the ability of society to withstand crises without receiving major damages and reducing the quality of life. One of the dimensions of resilience is the physical-environmental dimension, which includes infrastructure and communication networks. Threats against cities are divided into two categories, natural and human, and understanding the type and severity of these threats is vital. The aim of the present study is to assess the physical resilience of the communication road network against severe threats in the Tehran metropolis. This research has been done with a descriptive-analytical approach and an applied-developmental goal. After collecting the effective criteria on physical resilience, their weighting was done based on the hierarchical analysis model, then the zoning map of the physical resilience of the communication network was obtained using Euclidean, fuzzy, TOPSIS and weighted simple distance analysis and functions. The results show that nearly 70 percent of Tehran's streets are at a medium to low level in terms of resilience, while only 30 percent of the streets have favorable conditions. The resilience map shows that the central areas of the city are less resilient than the peripheral areas, which can lead to severe destruction in the event of natural or human disasters.

کلیدواژه‌ها [English]

• Physical resilience
• Urban road network
• Passive defense
• Tehran metropolis